در سالهای اخیر، توجه به مکملهای غذایی و دارویی برای حفظ سلامت غضروفها و پیشگیری از تخریب آنها به طور قابل توجهی افزایش یافته است. غضروف مفصل زانو به دلیل نقش حیاتی در جذب ضربه و حرکت روان مفصل، نیازمند مراقبت و تغذیه مناسب است. مصرف قرصهای غضروفساز، با ترکیباتی مانند گلوکزامین، کندرویتین، MSM، کلاژن و هیالورونیک اسید، میتواند در کاهش التهاب، تقویت بافت غضروفی و بهبود عملکرد مفصل نقش مؤثری داشته باشد.
هدف این مقاله ارائه یک راهنمای جامع برای انتخاب مکمل مناسب، درک ترکیبات فعال، زمان و روش مصرف و همچنین بررسی روشهای تکمیلی برای بهبود عملکرد زانو است.
قرصهای غضروفساز زانو چه مزایا و معایبی دارند؟
قرصهای غضروفساز زانو یکی از پرکاربردترین مکملها برای کسانی هستند که با درد، خشکی یا تحلیل غضروف مفصل زانو مواجه هستند. این مکملها هم مانند هر قرص دیگر دارای مزایا و معایبی هستند که قبل از مصرف باید در نظر بگیرید.
-
✅ کاهش درد و التهاب مفصل: کمک میکنند درد ناشی از آرتروز زانو یا تحلیل غضروف کاهش یابد.
-
✅ حفاظت و تقویت غضروف: با ترکیبات فعال، به ترمیم بافت غضروفی کمک میکنند.
-
✅ افزایش انعطافپذیری مفصل: حرکت زانو روانتر و آسانتر میشود.
-
✅ پیشگیری از تخریب بیشتر غضروف: استفاده مستمر میتواند روند تحلیل غضروف را کند کند.
-
✅ مناسب برای ورزشکاران و سالمندان: افرادی که فشار زیادی به مفصل وارد میکنند یا مفاصل آنها ضعیف است، بهرهمند میشوند.
معایب یا درواقع نکاتی که قبل از مصرف باید در نظر بگیرید تا انتظارات واقعبینانهتری از مصرف این مکملها داشته باشید، به این ترتیب هستند.
-
❌ نیاز به مصرف طولانیمدت: اثرگذاری معمولاً چند هفته تا چند ماه طول میکشد.
-
❌ احتمال عوارض گوارشی خفیف: برخی افراد ممکن است دچار دلدرد، نفخ یا اسهال شوند.
-
❌ اثربخشی مکملهای گیاهی کمتر است: اثر مکملهای طبیعی به اندازه ترکیبات شیمیایی قوی نیست.
-
❌ احتمال تداخل دارویی: مصرف خودسرانه ممکن است با داروهای دیگر، مانند رقیقکننده خون، تداخل داشته باشد.
قرص غضروف ساز زانو از چه ساخته شده است؟
قرصهای غضروفساز زانو به دو دسته گیاهی و شیمیایی تقسیم میشوند. در هر دسته، ترکیبات تشکیلدهنده قرصها معمولا با یکدیگر مشترک هستند اما در دوزهای تشکیلدهنده، با هم تفاوت دارند. قرصهای شیمیایی که معمولا پرکاربردتر و اثربخشتر هستند، معمولا شامل موارد زیر هستند.
| ترکیب | نقش اصلی | اثر بر درد و التهاب | برای چه کسانی مناسب است؟ |
|---|---|---|---|
| گلوکزامین | تقویت غضروف و انعطاف | بالا | افراد با تحلیل غضروف و درد مزمن |
| کندرویتین | حفظ ساختار غضروف | بالا | افراد کمتحرک یا مسن |
| MSM | ضد التهاب و تسریع ترمیم | متوسط | افراد با التهاب و تورم مفصل |
| کلاژن نوع II | ترمیم غضروف | متوسط | افرادی با آسیب یا تحلیل غضروف |
| هیالورونیک اسید | روانی مفصل، کاهش خشکی | متوسط | افراد با خشکی و سفتی زانو |
گلوکزامین؛ تقویت غضروف
گلوکزامین یک آمینوساکارید طبیعی است و به حفظ انعطافپذیری غضروف و جذب فشار کمک میکند. مطالعات بالینی نشان دادهاند که مصرف گلوکزامین میتواند روند تخریب غضروف را کاهش داده و درد ناشی از آرتروز و تحلیل غضروف را کم کند. اثر این ترکیب در کاهش التهاب مفصل و بهبود حرکت، در افراد با زانو درد مزمن به ویژه مشهود است.
مطالعه بیشتر: قرص سورنجان برای مفاصل زانو
کندرویتین؛ بهبود سلامت غضروف
کندرویتین به عنوان یک مولکول نگهدارنده آب در غضروف، باعث حفظ انعطافپذیری و جلوگیری از تجزیه آن میشود. تحقیقات نشان دادهاند که مصرف کندرویتین میتواند درد مفصل را کاهش داده و دامنه حرکتی را بهبود بخشد. اثرگذاری این ترکیب در افرادی که فعالیت بدنی محدود دارند یا در سنین بالا هستند بیشتر مشاهده میشود.
مطالعه بیشتر: بهترین قرص تقویت زانو کدام است؟ راهنمای جامع انتخاب
MSM (متیل سولفونیل متان)؛ ضد التهاب طبیعی
MSM یک ترکیب طبیعی با خواص ضد التهابی است که به کاهش تورم، درد و خشکی مفصل کمک میکند. این ماده همچنین در بهبود کیفیت بافت غضروف و تسریع روند بازسازی آن نقش دارد. استفاده از MSM در مکملها میتواند به افراد مبتلا به التهاب مفصل و درد مزمن کمک قابل توجهی کند.
کلاژن نوع دوم؛ ترمیم غضروف آسیبدیده
کلاژن نوع II اصلیترین نوع کلاژن در بافت غضروف است و مصرف آن باعث تقویت و بازسازی غضروف آسیبدیده میشود. این ترکیب میتواند انعطافپذیری مفصل را افزایش داده و سفتی آن را کاهش دهد. مطالعات نشان دادهاند که مصرف کلاژن نوع II در بیماران مبتلا به آرتروز میتواند درد و خشکی مفصل را به طور ملموسی کاهش دهد.
هیالورونیک اسید؛ کاهش خشکی و بهبود روانی مفصل
هیالورونیک اسید با حفظ رطوبت مفصل، خشکی و سفتی مفصل را کاهش داده و حرکت روان مفصل را تسهیل میکند. این ترکیب به ویژه در افراد مبتلا به آرتروز مفصل زانو یا کسانی که از خشکی مزمن مفصل رنج میبرند، مؤثر است.
قرصهای غضروفساز کلاسیک
این گروه از قرصهای غضروفساز زانو، شناختهشدهترین مکملها در این زمینه هستند و معمولاً ترکیبی از موادی مثل گلوکوزامین، کندرویتین، MSM، کلاژن نوع ۲، عصارههای گیاهی ضدالتهاب یا چربیهای مفید مثل GLA هستند. این قرصها برخلاف مسکنها که فقط درد را موقت کم میکنند، بهصورت تدریجی روی سلامت غضروف و کاهش التهاب مفصل اثر میگذارند.
معمولاً باید روزانه و منظم مصرف شوند و اولین نشانههای بهبود معمولاً ۳ تا ۶ هفته بعد دیده میشود، اما اثر کامل آنها معمولاً ۲ تا ۳ ماه زمان میبرد.
در ادامه با قرصهای غضروفساز زانو به ترتیب اثرگذاری آشنا میشوید.
سیکس فلکس (Six Flex)
این مکمل از ترکیب کلاسیک غضروفساز یعنی گلوکوزامین، کندرویتین و MSM ساخته شده است. ترکیب این سه ماده با هم باعث کاهش ساییدگی، افزایش رطوبت مفصل و کاهش خشکی صبحگاهی میشوند.
- تأثیر روی زانو: برای آرتروز خفیف تا متوسط و ساییدگی تدریجی بسیار مناسب است و میتواند در ۶–۸ هفته کاهش درد ۲۰–۳۰٪ ایجاد کند.
- چرا متفاوت است؟ فرمولاسیون این قرص کامل و چندجزئی است و به همین دلیل معمولاً نسبت به محصولات تکجزئی اثر سریعتری دارد.
کپسول جوینت مد (Joint Med)
این مکمل هم معمولاً حاوی گلوکوزامین و کندرویتین است اما معمولاً ویتامین C، منگنز یا هیالورونیک اسید هم دارد که باعث بهبود نرمکنندگی مفصل و کمک به سلامت بافتهای اطراف میشود.
- تأثیر روی زانو: برای خشکی زانو، صدای تقتق، شروع ساییدگی مفصل مناسب است و معمولاً بعد از ۴–۶ هفته نرمتر شدن حرکت مفاصل دیده میشود.
- چرا متفاوت است؟ بهخاطر وجود مواد کمکی و ویتامینها، بیشتر روی لغزندگی و رطوبت مفصل اثر دارد.
فست ران
قرص فست ران معمولاً حاوی بوسولیا (عصاره کندر)، زردچوبه یا ترکیبات گیاهی ضدالتهاب است. این مواد آنزیمهایی که التهاب مفصل ایجاد میکنند را مهار میکنند.
- تأثیر روی زانو: قرص فست ران برای زانو درد التهابی، ورم، کشیدگی رباط یا التهاب بعد از ورزش عالی است. معمولاً در ۲–۳ هفته درد را ۱۰–۳۰٪ کاهش میدهد.
- چرا متفاوت است؟ این قرص بیشتر “ضدالتهاب مفصلی” است تا غضروفساز؛ یعنی درد و التهاب را سریعتر کم میکند.
کپسول آوودین
قرص آوودین از عصارهی آووکادو–سویا (ASU) ساخته شده که یکی از معروفترین ترکیبات ضدالتهاب و محافظ غضروف است. ASU میتواند فرایند تخریب غضروف را تا حدی به تعویق بیندازد یا سرعت آن را کم کند.
- تأثیر روی زانو: در افراد با التهاب مزمن یا آرتروز اولیه بسیار مؤثر است و میتواند در ۶–۸ هفته درد را ۲۰–۴۰٪ کم کند.
- چرا متفاوت است؟ اثر آن بیشتر روی مهار تخریب غضروف است تا ساختن غضروف جدید، و در آرتروز التهابی نتایج خوبی دارد.
پیاسیدین
پیاسیدین هم مثل آوودین از ترکیب آووکادو و سویا ساخته شده اما معمولاً دوز استاندارد آن طبق مطالعات، ۳۰۰ میلیگرم است.
- تأثیر روی زانو: برای درد مزمن، التهاب، خشکی و مراحل اولیه آرتروز بسیار مناسب است و در مصرف ۱–۲ ماهه معمولاً بهبود ۳۰٪ گزارش میشود.
- چرا متفاوت است؟ پیاسیدین یکی از معتبرترین غضروفسازهای گیاهی با پشتوانه علمی است و اثرش پایدار و تدریجی است.
گاما لینولنیک اسید
ماده اصلی تشکیلدهنده این قرص مکمل، یک اسید چرب ضدالتهاب قوی است که در روغن گل گاوزبان یا گل پامچال وجود دارد و میتواند التهاب مفصل را از طریق مسیرهای ایمنی مهار کند.
- تأثیر روی زانو: برای تورم، التهاب ناشی از آرتروز یا التهاب تاندونها مفید است و معمولاً در ۳–۴ هفته باعث کاهش ۲۰–۳۰٪ درد میشود.
- چرا متفاوت است؟ برخلاف بقیه، چربی مفید است نه ترکیب گیاهی یا غضروفساز کلاسیک؛ بیشتر روی التهاب و خشکی اثر دارد تا روی بازسازی غضروف.
MSM (متیلسولفونیلمتان)
MSM یک ترکیب گوگردی طبیعی است که نقش مهمی در ساخت کلاژن، کاهش التهاب مفصل، بهبود انعطافپذیری بافتها و کاهش استرس اکسیداتیو دارد.
- تأثیر روی زانو: در آرتروز خفیف تا متوسط میتواند سفتی و خشکی صبحگاهی را ۲۰–۳۰٪ کاهش دهد و حرکت زانو را راحتتر کند. اثر آن معمولاً سریعتر از گلوکوزامین ظاهر میشود و در ۲–۳ هفته قابلاحساس است.
- چرا متفاوت است؟ MSM باعث افزایش تحمل حرکت و انعطاف زانو میشود و اغلب برای کسانی که خشکی مفصل شدیدتر دارند بسیار مفید است.
قرص آلفلکسیل
معمولاً ترکیبی از گلوکوزامین، کندرویتین و MSM است و گاهی کلاژن یا عصارههای ضدالتهاب خفیف هم به آن اضافه شده است. این سهگانه همزمان باعث بازسازی تدریجی غضروف، کاهش التهاب و حفظ رطوبت مفصل میشوند.
- تأثیر روی زانو: برای ساییدگی زانو، خشکی مفصل، کاهش انعطاف و درد مزمن مناسب است. بعد از ۴–۶ هفته معمولاً کاهش درد ۲۰–۳۵٪ دیده میشود.
- چرا متفاوت است؟ آلفلکسیل یک فرم سنتی و شناختهشده از ترکیب سهگانهی غضروفساز است و معمولاً برای کسانی که دنبال یک مکمل کامل و کلاسیک غضروفساز هستند انتخاب خوبی است.
Physio Flex Pro
این قرص هم ترکیبی از گلوکوزامین، کندرویتین، MSM و ویتامینها دارد. MSM و ویتامینها به کاهش التهاب و درد کمک میکنند و گلوکوزامین و کندرویتین از تحلیل بیشتر غضروف جلوگیری میکنند.
- تأثیر روی زانو: کاهش خشکی و درد مفصل، حرکت نرمتر و حمایت از غضروف موجود. اثر اصلی آن حفظ عملکرد مفصل و کاهش دشواری حرکتی است.
- چرا متفاوت است؟ تمرکز آن روی کاهش التهاب و روانی مفصل است؛ برای ورزشکاران و سالمندانی که درد و خشکی دارند مناسب است.
Leading Edge Health
این مکمل خارجی حاوی گلوکوزامین، کندرویتین و ویتامینهاست و به حفظ غضروف و کاهش تحلیل آن کمک میکند. ویتامینها اثر ضدالتهاب خفیف دارند و به بهبود حرکت مفصل کمک میکنند.
- تأثیر روی زانو: کاهش درد و خشکی، افزایش انعطاف و دامنه حرکتی مفصل. مصرف منظم باعث کاهش تورم و بهبود کیفیت حرکت در فعالیتهای روزمره میشود.
- چرا متفاوت است؟ این مکمل بیشتر برای پشتیبانی طولانیمدت و کاهش تدریجی درد و خشکی مناسب است، نه اثر فوری.
Performance Lab Flex
شامل گلوکوزامین، کندرویتین، و چند نوع ویتامین است و عملکرد اصلی آن حفظ غضروف موجود و روان کردن مفصل است. ترکیبات طبیعی و شیمیایی آن به کاهش سفتی و درد کمک میکنند.
- تأثیر روی زانو: حفظ انعطاف غضروف، کاهش درد مفصل، روانتر شدن حرکت و حمایت از عملکرد مفصل در فعالیتهای روزانه و ورزشی.
- چرا متفاوت است؟ تمرکز این مکمل روی حفظ عملکرد مفصل و افزایش انعطاف است و برای افرادی که نیاز به حرکت روان و کاهش ناراحتی مفصل دارند مناسب میباشد.
قرصهای کلاژنساز برای زانو
قرصهای کلاژساز زانو تمرکز بیشتری بر تقویت بافت غضروف، بهبود خاصیت ارتجاعی، و تا حدی هم کمک به ترمیم سطح مفصل و کاهش خشکی است. این گروه از مکملها معمولاً حاوی کلاژن نوع ۲، هیالورونیک اسید، ویتامین C، مواد معدنی حمایتکننده و گاهی ترکیبات ضدالتهاب ملایم هستند.
اثرگذاری آنها نسبت به مکملهای ضدالتهاب کندتر است و معمولاً از هفته ۴ تا ۸ حس میشود، اما در طولانیمدت میتوانند کیفیت غضروف و روانی مفصل را بهتر کنند.
کپسول غضروف ساز آراپیس
قرص غضروفساز آراپیس از ترکیب کلاژن نوع ۲، عصارههای گیاهی و مواد معدنی حمایتکننده مفصل تشکیل شده است. کلاژن نوع ۲ به ساختار اصلی غضروف کمک میکند و باعث تقویت بافت غضروف و کاهش ساییدگی میشود. ترکیبات گیاهی آن هم التهاب مفصل را تا حدی کاهش میدهند.
- تأثیر روی زانو: برای افرادی که خشکی مفصل، صدای مفصل و کاهش انعطاف دارندو تاثیر آن بیشتر در ترمیم تدریجی غضروف و کاهش گرفتگی است، نه در کاهش سریع درد.
- چرا متفاوت است؟ تمرکز آن روی بهبود سلامت مفصل است؛ یعنی مناسب برای کسانی که در مراحل اولیه تا متوسط آرتروز هستند و دنبال تاثیر تدریجی و ماندگار هستند، نه سریع.
جلنکس
ترکیب اصلی قرص جلنکس شامل گلوکوزامین + کندرویتین + هیالورونیک اسید + ویتامینهای مفصلی میشود. هیالورونیک اسید یکی از مهمترین موادی است که لغزندگی مفصل را زیاد میکند و باعث کاهش اصطکاک و بهتر شدن حرکت مفصل میشود. گلوکوزامین و کندرویتین هم به حفظ رطوبت و ضخامت غضروف کمک میکنند.
- تأثیر روی زانو: این مکمل بیشتر برای خشکی، صدای مفصل و دردهای ناشی از کمبود مایع مفصلی عالی عمل میکند.
- چرا متفاوت است؟ وجود هیالورونیک اسید خوراکی آن را از بسیاری مکملها متمایز میکند؛ یعنی برای افرادی که احساس خشکی شدید، ساییدگی سطح مفصل یا درد هنگام شروع حرکت دارند گزینه موثرتری است.
قرصهای ضدالتهاب مفصل زانو
این گروه از قرصهای مکمل، اول التهاب داخل مفصل زانو را کم کنند و از این طریق و بهصورت غیرمستقیم فرآیند تخریب غضروف را کند میکنند. ترکیبات رایج این قرصها شامل گلوکوزامین، کندرویتین، MSM، کلاژن و گاهی ویتامین D و سایر مواد معدنی میشود و بیشتر روی کاهش التهاب، کاهش آنزیمهای تخریبکننده غضروف و بهبود لغزندگی مفصل اثر دارند.
اثر آنها هم معمولاً بعد از ۳ تا ۶ هفته شروع میشود و بیشتر روی درد، خشکی و ساییدگی خفیف تا متوسط مؤثرند.
تریپل فلکس (Triple Flex)
ترکیب سه ماده اصلی گلوکوزامین + کندرویتین + MSM باعث کاهش التهاب مفصل، بهبود انعطاف غضروف و کند شدن روند تخریب آن میشود.
- تأثیر روی زانو: برای آرتروز خفیف تا متوسط معمولاً بعد از ۴–۶ هفته کاهش ۲۰ تا ۳۰ درصدی درد ایجاد میکند و خشکی مفصل را تا حد قابل توجهی کمتر میکند.
- چرا متفاوت است؟ بهخاطر وجود MSM در کنار گلوکوزامین، برخی افراد کاهش درد سریعتر را تجربه میکنند و برای کسانی که هم درد دارند هم خشکی زیاد، انتخاب مناسبی است.
کپسول کارتیژن فورت
ماده اصلی تشکیلدهنده این مکمل، گلوکوزامین سولفات است؛ ترکیبی که در رطوبتدهی به غضروف، کاهش التهاب و حمایت از بافت مفصل نقش کلیدی دارد.
- تأثیر روی زانو: برای ساییدگی زانو و خشکی مفصل بسیار مفید است و معمولاً بعد از ۳–۵ هفته باعث بهبود ۱۵ تا ۲۵ درصدی درد و خشکی زانو میشود.
- چرا متفاوت است؟ این کپسول نسبت به برخی دیگر از قرصها از جمله تریپلفلکس سادهتر است و از ترکیبات محدودتری ساخته شده است؛ یعنی اگر فرد بهدنبال یک مکمل ضدالتهاب حداقلی، سبک و قابلتحملتر باشد، کارتیژن انتخاب مناسبتری است.
بهترین زمان و روش مصرف
زمان مصرف قرصهای غضروف ساز زانو به نوع ترکیبات و نحوه جذب بدن بستگی دارد اما اکثر مکملها همراه غذا برای کاهش مشکلات گوارشی و جذب بهتر توصیه میشوند. البته برخی ترکیبات خاص مانند کلاژن نوع II بهتر است ناشتا مصرف شوند تا جذب بهتری داشته باشند.
مطالعه بیشتر: معرفی ۷ درمان خانگی آرتروز زانو
عوارض جانبی محتمل
قرصهای غضروف ساز معمولاً بیخطر هستند، اما برخی افراد به ویژه کسانی که معده حساسی دارند یا داروهای دیگر (قلب، گوارشی یا دیابتی) مصرف میکنند، ممکن است عوارضی را تجربه کنند.
برای پیشگیری از هر گونه عوارض، حتما قبل از مصرف با پزشک یا متخصص داروساز مشورت کنید و شرایط خود را توضیح دهید.
- مشکلات گوارشی مانند دلدرد، نفخ یا اسهال
- حساسیت یا آلرژی نسبت به ترکیبات مکمل
- تداخل با داروهای خاص مانند رقیقکنندههای خون
درمانهای خانگی مکمل برای بهبود زانو درد
مصرف قرصهای غضروف ساز زانو زمانی میتوانند بیشترین تاثیر را در تقویت غضروف و حفظ سلامت آن داشته باشند که با سایر اقدامات یا درمانهای خانگی همراه شود.
در این بخش با مهمترین و البته سادهترین کارهایی که میتوانید برای افزایش اثربخشی مصرف مکمل زانو انجام دهید، آشنا میشوید.

زانوبند زاپیامکس
استفاده از زانوبند زاپیامکس در کنار اقدامات دیگری مانند انجام تمرینات ورزشی زیر نظر فیزیوتراپیست، دنبالکردن تغذیه سالم و مصرف قرصهای غضروفساز میتواند به تسکین زانو درد و تقویت غضروف کمک کند. زاپیامکس یک زانوبند حرارتی طبی است که با بهرهگیری از سه نوع فناوری و ایجاد گرمای عمقی در بافت عضلات زانو، هم به افزایش گردش خون و هم به کاهش التهاب و درد زانو کمک میکند.
درواقع استفاده از این زانوبند در زمان استراحت باعث تسکین درد زانو میشود و به فرد کمک میکند تا بتواند تمرینات ورزشی لازم برای تقویت زانو را راحتتر انجام دهد.
مطالعه بیشتر: بهترین زانوبند برای آرتروز زانو چیست؟
تمرینات کششی و تقویتی
بعد از استفاده از زانوبند زاپیامکس و تسکین درد، نوبت به انجام تمرینات کششی و تقویتی میرسد. البته این تمرینات حتما باید با تائید پزشک و زیر نظر فیزیوتراپیست انجام شوند.
این ورزشها معمولا شامل تمرین عضلات همسترینگ و چهارسر ران و عضلات پشت زانو میشود که کمک میکند فشار روی مفصل زانو کاهش پیدا کند و فرد با دشواری کمتری بتواند به راهرفتن و فعالیتهای روزمره بپردازد.
کاهش وزن و رژیم غذایی سالم
آیا مصرف قرصهای غضروف ساز برای همه افراد مناسب است؟
اکثر افراد میتوانند مصرف کنند، اما کسانی که حساسیت یا داروهای خاص دارند، باید با پزشک مشورت کنند.
بهترین قرص برای تقویت مفصل زانو چیست؟
مکملهای حاوی گلوکزامین، کندرویتین و آووکادو/سویا مؤثرند. ایرانیها طبیعیتر، خارجیها ترکیبات قویتر دارند.
چه مدت طول میکشد اثر مکملها مشاهده شود؟
اثر اولیه پس از ۴–۶ هفته و حداکثر تاثیر بعد از ۲–۳ ماه مشاهده میشود.
مکملهای گیاهی اثربخشی مشابه شیمیایی دارند؟
گیاهیها التهاب را کاهش میدهند و غضروف را حمایت میکنند، اما شیمیاییها معمولاً در کاهش درد و جلوگیری از تحلیل غضروف قویتر هستند.





