انگشت چنگالی یا انگشت چکشی بدشکلی در انگشتان است. به دلیل تغییر شکل انگشتان به دلایل مختلف، انگشت در محل مفصل خم میشود، از نظر ظاهری از بند دوم شبیه چکش میشود. در این وضعیت خم و صاف کردن انگشت برای فرد دشوار خواهد بود. در اکثر موارد، زنان به دلیل داشتن بافت همبند نرم تری که دارند، نسبت به مردان بیشتر به این عارضه مبتلا میشوند. ممکن است این عارضه مادرزادی (از بدو تولد) و یا اکتسابی ( به مرور زمان) ایجاد شود. درمان انگشت چکشی روند پیچیدهای ندارد، اما بهترین کار مراجعه به پزشک ارتوپد برای تعیین روش درمان است. درمان ناهنجاریهای انعطاف پذیر انگشت چنگالی را میتوان با کشهای پهن و تمرینات اصلاحی درمان کرد. اگر حالت چنگالی انگشت پیشرفت کند و سفت شود، تنها راه درمان جراحی است. در این مقاله از نی مارکت عارضه انگشت چنگالی یا انگشت چکشی، علت و راههای درمان سریع آن را بررسی میکنیم.
انگشت چنگالی پا چیست؟ درمان انگشت چکشی
تغییر شکل انگشت در محل مفصل به حالت خم شده را انگشت چکشی یا مالت فینگر (Mallet Finger) میگویند. Mallet Finger یا چکشی یک نوع آسیب عضلانی است که در اثر پارگی تاندون بند آخر (تاندون بازکننده انگشت) ایجاد میشود. از نشانههای این آسیب افتادن بند آخر انگشت مربوطه و عدم توانایی فرد آسیبدیده در صاف نگه داشتن آن میباشد. به طور کلی Mallet Finger یک تغییر شکل انعطاف پذیر است و میتوان آن را به صورت دستی اصلاح کرد. در صورت عدم درمان انگشت انعطاف پذیری خود را به مرور زمان از دست میدهد و بدشکلی انگشت سخت میشود که با دست قابل اصلاح نیست. در این حالت احتمال میرود تغییر شکل باعث درد شود. در ادامه مطلب علت این عارضه و راههای درمان را ارائه خواهیم داد.
علت انگشت چنگالی چیست؟
تغییر شکل انگشت چکشی یا چنگالی به دلیل عدم تعادل بین ماهیچهای است که انگشتان را خم و راست میکند. اگر انگشتان به هر دلیلی برای مدت طولانی خمیده بمانند، خود را با آن موقعیت وفق میدهند. طولانی شدن این حالت باعث کوتاه شدن عضلات فلکسور و تاندونها میشود. علت هر نوع برخورد انگشتان دست و پا با اجسام سخت میتواند موجب وقوع این آسیبدیدگی باشد. شایعترین علل این بیماری شامل موارد زیر است:
1. پوشیدن کفش پاشنه بلند؛ علت انگشت چکشی
به خصوص کفشهاییکه در قسمت نوک پا باریک و تنگ هستند. این کفشها انگشتان پا را جمع میکنند و نمیتوان پا را صاف کرد. با گذشت زمان انگشت پا، حتی زمانی که در کفش نیست، به حالت خمیده و جمع باقی میماند.
2. ضربه؛ علت انگشتان چنگالی
انگشتی که خمیده، گیر کرده یا شکسته است ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به انگشت چکشی یا چکشی باشد. ضربه به انگشتان برخی بیماریهای روماتیسمی یا سایر بدشکلیهای پا مانند بدشکلی کف پا نیز میتواند باعث ایجاد Mallet Finger شود.
3. عدم تعادل عضلات انگشتان پا؛ یکی دیگر از علتهای انگشت چنگالی
اگر ماهیچهها متعادل نباشند، میتوانند به تاندونها و مفاصل فشار وارد کنند. این عدم تعادل میتواند به مرور زمان به انگشت چکشی و پتکی منجر شود.
4. آرتروز: علت Mallet Finger
آرتروز مفاصل انگشتان را تحت تاثیر قرار داده و باعث میشود تغییر شکل پیدا کنند. گاهی اوقات آرتروز تا چنگالی شدن ادامه پیدا میکند.
5. ورزش؛ عاملی موثر در بروز چکشی شدن انگشت
یکی دیگر از علل ایجاد انگشت چنگالی در هنگام ورزش کردن برای دروازهبانان، والیبالیستها یا بازیکنان بیسبال است. برخورد توپ با بند آخر انگشت و خم شدن بیش از حد آن به سمت داخل به احتمال پارگی تاندون میانجامد.
مطالعه بیشتر : ورم قوزک پا نشانه چیست؟
علت انگشت چنگالی (چکشی) مادرزادی چیست؟
اصطلاح “ناهنجاری های مادرزادی ” به مشکلاتی گفته میشود که از بدو تولد وجود داشته باشد. ممکن است کودکان با انواع مختلف نقصهای عضو متولد شوند و این نقصها از نظر تأثیر بر ظاهر و عملکرد اعضای بدن بسیار متفاوت هستند.
نقصهای مادرزادی در اوایل دوران بارداری و زمانی به وجود میآید که بدن جنین برای اولین بار در حال تشکیل شدن است. گاهی اوقات، نقص ارثی است یا جزئی از یک بیماری عمومی است، اما در بیشتر موارد، پزشکان قادر به تعیین علت دقیق نقص نیستند.
علائم انگشت چنگالی یا چکشی پا چیست؟
علائم انگشت چنگالی (چکشی) اغلب بسیار مشهود است. انگشت آسیب دیده در این بیماری خم خواهد شد و مانند چکش به نظر میرسد. علائم دیگر انگشت چکشی پا عبارتند از:
- درد در انگشت آسیب دیده به ویژه هنگام حرکت دادن آن یا پوشیدن کفش
- میخچه و پینه در بالای مفصل میانی چکشی شدن انگشت
- تورم، قرمزی یا احساس سوزش
- ناتوانی در راست کردن انگشت پا
- ایجاد زخمهای باز بر روی انگشت پا در برخی موارد
تشخیص پا چنگالی یا انگشت چکشی با چه روشهایی ممکن است؟
ابتدا پزشک با یک معاینه ساده از پا و بررسی کفشی که میپوشید، وجود انگشت چنگالی را تشخیص میدهد. همچنین ممکن است پزشک از عکسبرداری اشعه ایکس برای بررسی شدت این عارضه استفاده کند و اطلاعاتی در مورد علائم، فعالیتهای معمول روزانه و سابقه پزشکی و خانوادگی شما بپرسد. هر چقدر انگشت چکشی زودتر تشخیص داده شود، بهتر میتوان آن را درمان کرد و گزینههای بیشتری برای این منظور وجود خواهد داشت. یکی دیگر از مواردی که پزشک به واسطه آنها به وجود این ناهنجاری شک میکند وجود میخچه یا پینه پا است.
درمان پا و انگشت چنگالی، درمان محافظه کارانه چکشی شدن انگشت
گزینههای مختلفی برای درمان عارضه چکشی شدن انگشت دربخش پا، وجود دارد که بسته به نوع و شدت این عارضه میتوان از آنها استفاده کرد. اما شناسایی این ناهنجاری در مراحل اولیه بروز آن، اهمیت زیادی در جلوگیری از نیاز به جراحی خواهد داشت. با مشاهده اولین علائم درد و ناراحتی لازم است به پزشک مراجعه شود و مراقبتها و درمانهای لازم انجام شود. اگر انگشت چکشی (چنگالی) درمان نشود، با گذشت زمان انگشت سفت و خشک میشود و درمان آن با استفاده از روشهای غیر جراحی دیگر امکانپذیر نخواهد بود.
یبیشتر بخوانید: درمان خانگی درد مفصل چیست؟
درمان انگشت چکشی و پا چنگالی صاف و ثابت نگه داشتن بند آخر انگشت به مدت ۴ تا ۶ هفته است.
درگذشته با آتل گرفتن بند آخر انگشت را ثابت کرده اما در روشهای ارتوپدی جدید درمان راجت تر است. برخی از روشهای غیر جراحی که به درمان انگشت چکشی کمک میکنند شامل موارد زیر است:
داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب: درمان پا چنگالی
پزشکان اغلب NSIDها را برای کاهش ورم و تسکین درد Mallet Finger تجویز میکنند.
تزریق کورتون؛ برای درمان چکشی شدن انگشت
کورتون دارویی است که التهاب را کم میکند و درد و ورم را از بین میبرد. کورتون گاهی با هدف تسکین درد حاد تزریق میشود.
استفاده از پد مخصوص انگشت چکشی
این پد مخصوص محافظت از انگشت چکشی طراحی شده است. از انگشت چنگالی حمایت میکند و درد را کاهش میدهد.
پوشیدن کفش مناسب؛ درمان پا و انگشت چنگالی
کفش نامناسب بهبود بدشکلی پا را به تاخیر میاندازد. کفشی انتخاب کنید که کاملا اندازه پا باشد. بیش از حد بزرگ نباشد که مجبور باشید با انگشتان جمع شده پا کفش را حمل کنید. بهتر است پاشنه بلند نباشد و پنجه آن پهن باشد.
جراحی انگشت چنگالی و چکشی
اگر ناهماهنگی انگشت چکشی بسیار شدید باشد یا روش های محافظه کارانه ناموفق باشد، اصلاح جراحی معمولا تنها راه حل است. هدف از جراحی، تغییر موقعیت انگشت پا، ترمیم مجدد تاندونها و برداشتن تغییر شکل یا آسیبدیدگی استخوان است.
روشهای جراحی احتمالی عبارتند از:
جراحی ایمپلنت انگشت چنگالی و چکشی
مهم ترین مزیت استفاده از ایمپلنت برای اصلاح انگشتان پا در مقایسه با استفاده از سیم این است که بیمار میتواند در عرض دو هفته بعد از جراحی کارهای خود را انجام دهد و کفش معمولی بپوشد.
پینگذاری فیکسچر؛ جراحی انگشت چکشی و چنگالی
با پینگذاری (سوراخ کردن نوک انگشت و وارد کردن سوزن فیکسچر) موفقیت در دستیابی به درمان محتملتر است. این روش جراحی نیاز به برش عمیق نیست و فقط به کمک دو سوراخ کوچک پین گذاری انگشت برای صاف شدن انجام میشود.
آرتروپلاستی؛ عمل انگشت چکشی
در این روش نیمی از مفصل زیر قسمت کج شده انگشت پا برداشته شده تا به راست شدن انگشت کمک کند.
آرترودزیس؛ عمل انگشت چنگالی و انگشت چکشی
روش آرترودزیس مانند آرتروپلاستی است با این تفاوت که کل مفصل برداشته شده و از یک سیم یا سنجاق برای کمک به ترمیم استخوان استفاده میشود.
فالانژکتومی پایه؛ عمل انگشت چنگالی و چکشی
برای افرادی که دچار سختی و درد شدید هستند، پایه استخوان زیر انگشت پا برداشته میشود. پزشک با توجه به شرایط بیمار و امکانات کلینیک یکی از این روشها یا روش دیگر جراحی انگشت چنگالی را انتخاب میکند.
خلاصه انگشت چنگالی یا انگشت چکشی
انگشت چکشی، ناهنجاری است که در آن فرد نمیتواند نوک انگشت دست خود را راست کند. علت چکشی شدن انگشت، آسیب به آخرین مفصل انگشت است. علائم و نشانههای Mallet Finger به خوبی نمایان است و از روز شکل ظاهر به راحتی قابل تشخیص است. در تشخیص پا چنگالی پزشک به منظور درمان قطعی از عکسبرداری اشعه ایکس کمک میگیرد. درمان پا و Mallet Finger ابتدا با روشهای محافظه کارانه صورت میگیرد. سپس در صورت نیاز، جراحی انگشت چنگالی و چکشی روی انگشت بیمار انجام میشود. پیشگیری و پوشیدن کفش مناسب و دارای پنجه پهن بهترین توصیه ررای این عارضه است.
احتمال انگشت چکشی در چه افرادی بیشتر است؟
کسانی که به مدت طولانی کفشهای پاشنه بلند و غیر طبی میپوشند بیشتر در معرض ابتلا به انگشت چکشی هستند.
آیا انگشت چنگالی – چکشی درد دارد؟
تلاش برای حرکت دادن مفصل ممکن است باعث درد شود و ممکن است در ناحیه توپی پای خود احساس درد کنید. میخچه و پینه ناشی از این عارضه نیز ناراحت کننده است.
علت انگشت چکشی در ورزشکاران چیست؟
انگشت بیسبال میتواند در اثر ضربهای مانند جراحت، ضربه زدن به انگشت کشیده شده با چیزی سخت یا گیرکردن نوک انگشت ایجاد شود.