قرص ملوکسیکام یکی از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی است که برای کاهش درد، التهاب و تورم مفاصل یا عضلات استفاده می‌شود. این دارو معمولاً در درمان آرتروز، کمردرد، روماتیسم و دیسک کمر تجویز می‌شود و اثر آن تا ۲۴ ساعت در بدن باقی می‌ماند. ملوکسیکام برخلاف کورتن، هورمونی نیست و عوارض کمتری دارد، اما مصرف طولانی‌مدت آن می‌تواند به معده یا کلیه آسیب برساند.
در ادامه با کاربردهای اصلی و غیررایج، عوارض احتمالی آشنا می‌شوید.
قرص ملوکسیکام برای چیست؟
قرص ملوکسیکام یک مسکن از خانواده داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (مثل ایبوپروفن و ناپروکسن) است و کارکرد اصلی آن، کم کردن مواد التهابی در بدن، و تسکین درد است. به همین دلیل در بیمار‌هایی که اصلی‌ترین مشکل، وجود التهاب زیاد است معمولا از قرص ملوکسیکام استفاده می‌شود.
ملوکسیکام برای بیماری‌های التهابی کاربرد دارد به ویژه برای مشکلاتی مانند آرتروز، روماتیسم مفصلی، دیسک کمر، درد زانو، گردن‌درد یا سایر دردهای عضلانی و استخوانی، و هدف آن کنترل التهاب و بهبود حرکت بدن است.
مطالعه بیشتر: قرص دیکلوفناک برای چیست؟
نحوه مصرف: قرص ملوکسیکام معمولاً روزی یک‌بار مصرف می‌شود، زیرا اثرش تا ۲۴ ساعت در بدن باقی می‌ماند. بهتر است دارو را بعد از غذا و همراه با یک لیوان کامل آب مصرف کنید تا از تحریک معده جلوگیری شود. در صورت تجویز پزشک، می‌توان آن را هر روز در ساعت مشخصی مصرف کرد تا سطح دارو در بدن ثابت بماند.
در جدول زیر با همه کاربردهای قرص ملوکسیکام آشنا می‌شوید.
آرتروز زانو و زانو درد
کسانی که به‌خاطر ساییدگی یا التهاب مفصل زانو دچار درد، ورم و محدودیت حرکت هستند، معمولاً با مصرف قرص ملوکسیکام بهبود قابل‌توجهی احساس می‌کنند. این دارو التهاب داخل مفصل را کاهش می‌دهد، باعث کاهش درد و تورم می‌شود و حرکات زانو را راحت‌تر می‌کند.
با این حال، ملوکسیکام توانایی بازسازی غضروف آسیب‌دیده را ندارد و فقط علائم را کنترل می‌کند. تأثیر آن هم معمولاً در طی چند روز تا چند هفته ظاهر می‌شود.
معمولا فرد چند روز بعد از مصرف،احساس می‌کند فشار و خشکی مفصل کمتر شده و می‌تواند مدت طولانی‌تری راه برود یا سرپا بایستد.
🕒 زمان اثرگذاری: معمولاً بین ۳ تا ۷ روز بعد از شروع مصرف، کاهش درد و تورم احساس می‌شود.
⏳ مدت مصرف: بسته به شدت آرتروز، معمولاً ۲ تا ۴ هفته مصرف می‌شود.
کمر درد و گرفتگی عضلات
قرص ملوکسیکام در دردهای کمری ناشی از التهاب عضله، اسپاسم یا فشار مفصلی هم تأثیر خوبی دارد. این دارو با کاهش التهاب و شل‌تر کردن عضلات، باعث کم شدن درد، کاهش خشکی و بهبود حرکت می‌شود.
بیمار معمولا بعد از مصرف، معمولاً متوجه می‌شود که نشستن، برخاستن یا خوابیدن برایش آسان‌تر شده است.
مطالعه بیشتر: قرص ناپروکسن برای کمر درد
🕒 زمان اثرگذاری: معمولاً طی ۲ تا ۵ روز کاهش درد و خشکی احساس می‌شود.
⏳ مدت مصرف: معمولاً بین ۵ تا ۱۰ روز کافی است؛ اگر درد ادامه پیدا کرد باید علت اصلی بررسی شود.
دیسک کمر و سیاتیک
در بیرون‌زدگی دیسک یا التهاب اطراف عصب سیاتیک، ملوکسیکام با کاهش التهاب می‌تواند درد را تسکین دهد. وقتی عصب تحت فشار قرار می‌گیرد، مواد التهابی باعث تحریک آن می‌شوند و این دارو با مهار آنزیم‌های التهابی، التهاب را فرو می‌نشاند.
بیمار معمولاً بعد از چند روز مصرف متوجه کاهش درد تیرکشنده پا، کاهش گزگز یا سوزش می‌شود و می‌تواند راحت‌تر بنشیند یا بخوابد.
اما این دارو علت اصلی یعنی بیرون‌زدگی دیسک را درمان نمی‌کند. برای درمان کامل باید فیزیوتراپی، تمرینات تخصصی کمر، اصلاح طرز نشستن و خوابیدن انجام شود.
مطالعه بیشتر: فواید قرص آوودین برای دیسک کمر
🕒 زمان اثرگذاری: معمولاً پس از ۳ تا ۷ روز مصرف، شدت درد تیرکشنده پا و التهاب کمتر می‌شود.
⏳ مدت مصرف: به طور معمول برای ۱ تا ۳ هفته تجویز می‌شود تا التهاب فروکش کند؛ مصرف طولانی فقط با نظر پزشک مجاز است.
گردن درد
در دردهای گردنی ناشی از التهاب مفاصل کوچک یا گرفتگی عضلات، ملوکسیکام باعث کاهش التهاب، درد و خشکی گردن می‌شود. مصرف آن معمولاً باعث می‌شود حرکت سر و گردن روان‌تر شود و خواب شبانه بهبود پیدا کند.
اگر درد گردن با علائمی مثل بی‌حسی، گزگز یا ضعف دست همراه باشد، احتمال فشار عصبی وجود دارد و باید پزشک متخصص بررسی کند.
🕒 زمان اثرگذاری: حدود ۲ تا ۴ روز بعد از شروع مصرف، درد و گرفتگی کمتر می‌شود.
⏳ مدت مصرف: معمولاً ۷ تا ۱۴ روز؛ در صورت ادامه درد باید علت دقیق مشخص شود.
روماتیسم مفصلی
در روماتیسم مفصلی، سیستم ایمنی بدن به مفاصل حمله می‌کند و باعث التهاب، ورم و درد مزمن می‌شود. ملوکسیکام در این بیماران به کاهش درد، تورم و سفتی مفصل به‌ویژه در صبح کمک می‌کند.
درمان اصلی روماتیسم مفصلی شامل داروهای تنظیم‌کننده سیستم ایمنی (مثل متوترکسات یا سولفاسالازین) است که فقط پزشک روماتولوژیست باید تجویز کند.
🕒 زمان اثرگذاری: برای کاهش التهاب مفاصل معمولاً ۱ تا ۲ هفته زمان نیاز دارد.
⏳ مدت مصرف: اغلب به‌صورت طولانی‌مدت و تحت نظر پزشک روماتولوژی تجویز می‌شود، اما ممکن است به‌صورت دوره‌ای مصرف شود.
نقرس حاد
در حملات ناگهانی نقرس، که معمولاً مفصل انگشت پا یا زانو به‌طور ناگهانی قرمز، داغ و دردناک می‌شود، ملوکسیکام یکی از بهترین داروهای ضدالتهاب برای کنترل سریع علائم است.
اگر دارو در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول مصرف شود، التهاب کاهش پیدا می‌کند و درد ظرف چند ساعت تا چند روز کمتر می‌شود.
بیمار پس از مصرف معمولاً احساس می‌کند مفصل کمتر متورم است و می‌تواند راحت‌تر راه برود.
🕒 زمان اثرگذاری: اگر در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول حمله مصرف شود، طی چند ساعت تا دو روز درد به‌طور محسوسی کاهش پیدا می‌کند.
⏳ مدت مصرف: معمولاً ۳ تا ۷ روز تا زمان فروکش کردن التهاب و درد.
خار پاشنه
در خار پاشنه، التهاب در بافت کف پا باعث درد شدید هنگام راه رفتن می‌شود. ملوکسیکام می‌تواند این التهاب را کاهش دهد و باعث شود فرد راحت‌تر صبح‌ها از خواب بلند شود و گام بردارد. پس از چند روز مصرف، درد و سفتی کف پا کمتر می‌شود.
درمان اصلی خار پاشنه شامل کشش عضلات ساق و کف پا، استفاده از کفش مناسب، کاهش وزن و فیزیوتراپی می‌شود.
🕒 زمان اثرگذاری: معمولاً بعد از ۳ تا ۵ روز درد کمتر می‌شود.
⏳ مدت مصرف: معمولاً ۱ تا ۲ هفته برای کنترل التهاب؛ اگر درد باقی ماند، باید درمان‌های فیزیوتراپی یا تزریق موضعی انجام شود.
پلاتینر و زاپیامکس؛ مکمل‌های غیردارویی کمر درد و زانو درد
استفاده از قرص و دارو مخصوصا برای مشکلات اسکلتی و عضلانی مانند کمر درد، دیسک کمر، سیاتیک یا آرتروز زانو که درمان‌های بلندمدت نیاز دارند، می‌تواند با عوارض جدی بر دستگاه گوارش فرد همراه باشد.
به همین دلیل متخصصان ارتوپدی تلاش می‌کنند از روش‌های غیردارویی برای تسکین درد و التهاب کمک بگیرند. یکی از این روش‌های مؤثر، زانوبند زاپیامکس برای انواع زانو درد، و کمربند پلاتینر برای کمردرد با علل گوناگون است.
پلاتینر و زاپیامکس، از ترکیب فناوری‌های گرمای عمقی، امواج مادون قرمز و ارتعاش درمانی استفاده می‌کنند و با ایجاد گرمای کنترل‌شده، بهبود گردش خون موضعی و کاهش اسپاسم عضلات، باعث تسکین و کاهش التهاب کمر و زانو می‌شوند.
🕒 مدت استفاده روزانه: حداکثر ۴۵ تا ۶۰ دقیقه
⏳ طول زمان استفاده: معمولاً ۱ تا ۳ هفته برای کاهش درد و التهاب
کاربردهای نادرست یا کمتر رایج ملوکسیکام
قرص ملوکسیکام به عنوان یک ضدالتهاب موثر و قوی، ممکن است در مواردی غیر از آنچه که بالاتر به آن پرداختیم هم توصیه شود؛ اما این کاربردها یا خیلی نادر هستند و به تشخیص پزشک انجام می‌شوند، یا اشتباه و غیرتخصصی هستند و باید از آن‌ها پرهیز کنید.
در جدول زیر با این موارد آشنا می‌شوید.
قرص ملوکسیکام برای چه کسانی ممنوع است؟
مانند سایر ضدالتهاب‌ها و مسکن‌های قوی، مصرف ملوکسیکام هم برای بعضی از افراد بسیار مضر و خطرناک است.
اگر یکی از شرایط زیر را دارید نباید از این قرص استفاده کنید.
زخم معده یا خون‌ریزی گوارشی
ملوکسیکام می‌تواند دیواره معده را تحریک کند و باعث خون‌ریزی یا زخم شود. کسانی که قبلاً زخم معده یا خون‌ریزی گوارشی داشته‌اند نباید این دارو را بدون تجویز پزشک مصرف کنند.
بیماری‌های قلبی یا فشار خون بالا
این دارو ممکن است باعث تجمع مایعات در بدن و افزایش فشار خون شود. در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی، سکته قلبی یا سابقه سکته مغزی، مصرف ملوکسیکام می‌تواند خطرناک باشد.
بیماری‌های کلیوی یا کبدی
ملوکسیکام می‌تواند عملکرد کلیه را کاهش دهد یا در بیماران کبدی باعث تجمع دارو در خون شود. اگر فردی نارسایی کلیه یا کبد دارد، باید از مصرف آن پرهیز کند یا زیر نظر پزشک مصرف کند.
در بارداری و شیردهی
مصرف قرص ملوکسیکام در دوران بارداری، به‌ویژه در سه‌ماهه سوم، ممنوع است چون ممکن است به جنین آسیب برساند. در دوران شیردهی هم توصیه نمی‌شود مگر با تجویز پزشک، زیرا مقدار کمی از دارو وارد شیر مادر می‌شود.
سالمندان بالای ۶۵ سال
در سنین بالا، بدن حساس‌تر به اثرات داروهاست. ملوکسیکام در این افراد می‌تواند باعث زخم معده یا کاهش عملکرد کلیه شود. اگر پزشک تجویز کند، باید با کمترین دوز و برای مدت کوتاه مصرف شود.
افراد با سابقه آلرژی به داروهای ضدالتهاب (NSAIDs)
کسانی که بعد از مصرف داروهایی مثل ایبوپروفن یا ناپروکسن دچار تنگی نفس، کهیر یا واکنش حساسیتی شده‌اند، ممکن است به ملوکسیکام هم حساس باشند و نباید آن را مصرف کنند.
عوارض قرص ملوکسیکام
عوارض قرص ملوکسیکام معمولاً خفیف و موقتی هستند، اما در برخی افراد می‌توانند جدی‌تر باشند. چون این دارو از خانواده‌ی ضدالتهاب‌های غیراستروئیدی است، بیشتر عوارض آن مربوط به معده، کلیه و قلب به‌ویژه در افراد مسن است.
در مجموع، ملوکسیکام داروی مؤثری برای کاهش درد و التهاب است، اما باید با حداقل دوز و برای مدت کوتاه و همیشه زیر نظر پزشک مصرف شود تا خطر عوارض جدی به حداقل برسد.
آیا قرص ملوکسیکام باعث چاقی می‌شود؟
خیر، قرص ملوکسیکام به‌طور مستقیم باعث چاقی نمی‌شود. اما در بعضی افراد ممکن است به‌دلیل احتباس مایعات یا کاهش تحرک ناشی از تسکین درد، وزن بدن کمی افزایش یابد. این افزایش وزن معمولاً موقتی است و با قطع دارو یا افزایش فعالیت بدنی برطرف می‌شود.
سوالات متداول
آیا قرص ملوکسیکام کورتن است؟
خیر، ملوکسیکام کورتن نیست. این دارو از گروه ضدالتهاب‌های غیراستروئیدی است و بدون هورمون کار می‌کند؛ یعنی التهاب و درد را کاهش می‌دهد ولی اثرات هورمونی و پف‌دارِ کورتن را ندارد.
قرص روماتوبیک ملوکسیکام برای چیست؟
قرص روماتوبیک با ماده‌ی فعال ملوکسیکام برای کاهش درد، تورم و خشکی مفاصل زانو در آرتروز و روماتیسم مفصلی تجویز می‌شود و به بهبود حرکت مفاصل کمک می‌کند.
تأثیر قرص ملوکسیکام بر قاعدگی چیست؟
این دارو تأثیر خاصی بر چرخه قاعدگی ندارد. در موارد درد پریودی معمولاً داروهای مناسب‌تری مثل ایبوپروفن یا مفنامیک اسید استفاده می‌شوند.
قرص ملوکسیکام برای التهاب پروستات تجویز می‌شود؟
ملوکسیکام درمان اصلی التهاب پروستات نیست، اما ممکن است موقتاً درد یا التهاب لگن را کاهش دهد. درمان اصلی باید توسط پزشک اورولوژی مشخص شود.
قرص ملوکسیکام برای سگ و گربه ضرر ندارد؟
ملوکسیکام مخصوص انسان برای حیوانات خطرناک است. فقط نوع دامپزشکی آن، با دوز دقیق و فرم مایع، باید زیر نظر دامپزشک استفاده شود.
قرص ملوکسیکام برای عروس هلندی تجویز می‌شود؟
در برخی موارد دامپزشک ممکن است نوع مایع مخصوص پرندگان را تجویز کند، اما مصرف خودسرانه حتی دوز کم می‌تواند خطرناک یا مرگ‌آور باشد.
قرص ملوکسیکام را چگونه مصرف کنیم؟
قرص باید یک‌بار در روز، بعد از غذا و با یک لیوان کامل آب مصرف شود تا معده تحریک نشود. بهتر است هر روز در ساعت مشخصی مصرف شود.
قرص ملوکسیکام روزی چند بار مصرف شود؟
در بیشتر افراد روزی یک‌بار کافی است، چون اثر دارو حدود ۲۴ ساعت در بدن باقی می‌ماند. مصرف بیشتر از این فقط با تجویز پزشک مجاز است.
قرص ملوکسیکام فشار را بالا می‌برد؟
در بعضی بیماران ممکن است باعث افزایش خفیف فشار خون یا احتباس مایعات شود، به‌ویژه در افراد دارای بیماری قلبی یا کلیوی.
آیا قرص ملوکسیکام باعث یبوست می‌شود؟
بله، گاهی ممکن است باعث یبوست خفیف شود، اما این حالت معمولاً موقتی است و با مصرف مایعات و سبزیجات برطرف می‌شود.
قرص ملوکسیکام با ناپروکسن تداخل دارد؟
بله، هر دو داروی ضدالتهاب از یک خانواده هستند و مصرف هم‌زمان آن‌ها خطر زخم معده و عوارض کلیوی را افزایش می‌دهد.
قرص ملوکسیکام با گاباپنتین تداخل دارد؟
تداخل مستقیم جدی ندارد، اما اگر با هم مصرف می‌شوند باید پزشک از این موضوع مطلع باشد تا دوز مناسب را تنظیم کند.
قرص ملوکسیکام برای حالت تهوع کاربرد دارد؟
خیر، این دارو برای کاهش التهاب است نه تهوع؛ حتی ممکن است در برخی افراد تهوع خفیف ایجاد کند.
قرص ملوکسیکام برای نقرس خوب است؟
بله، در حملات حاد نقرس می‌تواند التهاب و درد مفصل را کاهش دهد و به تسکین سریع‌تر علائم کمک کند.
قرص ملوکسیکام برای گوش درد مفید است؟
خیر، برای گوش‌درد تجویز نمی‌شود چون علت آن معمولاً عفونت است و نیاز به درمان اختصاصی دارد.