سندرم تونل کارپال، وضعیتی است که در بیشتر مواقع دست و مچ را درگیر کرده و باعث بی حسی، گزگز و گاهی اوقات درد میشود. این سندرم اغلب ناشی از حرکات تکراری مانند تایپ کردن یا استفاده از ابزاری خاص است. سندرم تونل کارپال در بارداری نیز به شکلی ظهور کرده و همین طور ممکن است پاها را هدف قرار دهد. در این مطلب از نی مارکت، با ما همراه باشید تا به موضوع سندرم تونل کارپال و روشهای درمانی آن، بپردازیم.
سندرم تونل کارپال چیست؟
سندرم تونل کارپال (CTS)، وضعیت است که در اثر فشرده شدن عصب میانی در بخشهایی از بدن چون مچ دست، ایجاد میشود. تونل کارپال، گذرگاه باریکی است که توسط استخوانها و رباطها تشکیل میشود. زمانی که عصب میانی در تونل کارپال فشرده میشود، ممکن است باعث درد، بیحسی و ضعف در همان اندام گردد.
علل شایع CTS، از جمله حرکات تکراری دست و مچ دست، بارداری، چاقی، دیابت و آرتریت هستند.
سندرم تونل کارپال مچ دست
سندرم تونل کارپال مچ دست، در اثر فشرده شدن عصب میانی در تونل کارپال مچ دست، اتفاق میافتد. درد در مچ دست، ممکن است به ساعد یا بازو نیز سرایت کرده و موقع خواب، موجب بیحسی شود. در صورتی که فردی دچار سندرم تونل کارپال مچ دست شده باشد، درد، بیحسی و سوزن سوزن شدن در دست، به خصوص در انگشت شست، اشاره و میانی را تجربه خواهد کرد.
سندرم تونل کارپال در پا
سندرم تونل کارپال در پا، نوعی اختلال عصبی است که وقتی اتفاق میافتد که عصب میانی در تونل کارپال پا، بیش از حد فشرده شود. این مشکل ممکن است باعث درد، ضعف، تورم و احساس سوزش در پاها شود. پوشیدن کفشهای نامناسب یا راه رفتن طولانی مدت در مسیر صعب العبور، ممکن است به بروز سندرم تونل کارپال در پاها، منجر شود. به ویژه در افرادی که از چاقی مفرط رنج میبرند، ریسک بروز این عارضه، بیشتر خواهد بود.
سندرم تونل کارپال کف پا
سندرم تونل کارپال کف پا، یک حالت دردناک است که به وجود فشار زیاد بر روی عصبها در منطقه تونل کارپال در بخش کف پا، مربوط میشود. این مشکل، معمولا به خاطر فشار یا تحریک بیش از اندازه عصبها در این ناحیه به وجود میآید و میتواند منجر به درد، سوزش، تورم یا احساس سوزش در پاها (به ویژه بخش کف) شود.
صدمات مچ پا، پیچ خوردگی، شکستگی یا سایر آسیبهای مشابه، به عصب تیبیال خلفی پا فشار وارد کرده و سندرم تونل کارپال کف پا را شکل میدهند. همین طور فعالیتهای تکراری چون دویدن، رقصیدن و سایر فعالیتهایی که شامل خم شدن مچ پا به طور مکرر میشوند، ممکن است خطر ابتلا به سندرم تونل کارپال کف پا را افزایش دهند.
به علاوه در دوران بارداری و به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش وزن، تورم در مچ پا ایجاد شده و این به عصب تیبیال خلفی فشار وارد خواهد کرد. از اینها گذشته، شرایط پزشکی چون دیابت، آرتریت روماتوئید و چاقی نیز خطر ابتلا به سندرم تونل کارپال را افزایش میدهد.
درد در پاشنه، قوس و انگشتان پا، به خصوص هنگام راه رفتن یا دویدن، بی حسی و سوزن سوزن شدن، گزگز و همین طور ضعف در پا که ممکن است راه رفتن یا بلند شدن را دشوار کند، از جمله علائم سندرم تنونل کارپال کف پا هستند.
علت سندرم تونل کارپال
علل شایع سندرم تونل کارپال (CTS)، عبارتند از:
- حرکات تکراری: حرکات تکراری مانند تایپ کردن، رقصیدن، از پله بالا رفتن و موارد مشابه، ممکن است به عصب میانی فشار وارد کرده و باعث بروز سندرم تونل کارپال گردد.
- بارداری: تغییرات هورمونی در دوران بارداری، یکی از عوامل فشار آمدن به عصب میانی در تونل کارپال به حساب میآید.
- چاقی: چاقی میتواند خطر ابتلا به CTS را افزایش دهد؛ زیرا چربی اضافی ممکن است به عصب میانی فشار وارد کند.
- دیابت: دیابت، ممکن است به آسیب عصبی در سراسر بدن، از جمله عصب میانی، منجر شود.
- آرتریت: آرتریت روماتوئید و سایر انواع آرتریت، باعث التهاب و تورم در مچ دست شده و به عصب میانی فشار وارد میکند.
- ضربه به مچ دست: شکستگی، پیچ خوردگی یا سایر آسیبهای مچ دست، ممکن است به عصب میانی فشار وارد کرده و ریسک بروز سندرم تونل کارپال را بالا ببرد.
سندرم تونل کارپال کم کاری تیروئید
یکی از علل سندرم تونل کارپال، کم کاری تیروئید است. کم کاری تیروئید شرایطی است که در آن غده تیروئید، به اندازه کافی هورمون تولید نمیکند. در بیماران مبتلا به کم کاری تیروئید، افزایش احتباس مایعات و ضخیم شدن بافتهای نرم، میتواند منجر به تورم داخل تونل کارپال شود. این وضعیت به عصب میانی فشار وارد کرده و باعث ایجاد سندرم تونل کارپال خواهد شد.
افراد مبتلا به سندرم تونل کارپال هیپوتیروئید، ممکن است این علائم را تجربه کنند:
- بیحسی یا گزگز در انگشتان دست
- ضعف در دست یا انگشتان
- درد در دست یا مچ و همین طور هر ناحیه دیگری که درگیر این سندرم باشند.
- مشکل در گرفتن اشیاء
درمان سندرم تونل کارپال ناشی از کم کاری تیروئید، اغلب شامل رفع کم کاری تیروئید زمینهای است. علاوه بر این، درمانهای محافظه کارانه نیز برای سندرم تونل کارپال، مانند فیزیوتراپی یا در برخی مواقع جراحی توصیه خواهد شد. برای افرادی که علائم سندرم تونل کارپال را تجربه میکنند، به ویژه در زمینه کم کاری تیروئید، مهم است که برای تشخیص و مدیریت مناسب، با یک پزشک مشورت کنند. مداخله زودهنگام، به کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی فرد، کمک خواهد کرد.
سندرم تونل کارپال کمر
گاهی اوقات تنگی کانال نخاعی و باریک شدن آن، به ریشههای عصبی فشار وارد کرده و باعث بروز سندرم تونل کارپال کمر خواهد شد. این عارضه میتواند به دلیل آرتروز، دیسک کمر، ضربه یا سایر علل ایجاد شود. علائم تنگی کانال نخاعی کمر و سندرم تونل کارپال کمر، شامل درد، بیحسی و ضعف در پاها میشود.
سندرم تونل کارپال در کودکان
سندرم تونل کارپال در کودکان، وضعیتی است که در اثر فشرده شدن عصب میانی در مچ دست یا بخشهای دیگر بدن، ایجاد میشود. عصب میانی، عصب اصلی است که به دست احساس و حرکت میدهد. گاهی اوقات حرکات تکراری دست و مچ دست، مانند نوشتن، نقاشی یا بازیهای ویدیویی (در صورت استمرار زیاد و زیاده روی)، باعث بروز این سندرم در کودکان خواهد شد.
به علاوه ناهنجاری مادرزادی در کودکان، مانند نقص در استخوانها یا رباطهای مچ دست، عفونت استخوان یا مفاصل و ضربات نیز عامل ایجاد سندرم تونل کارپال در کودکان، هستند.
درمان سندرم تونل کارپال
درمان سندرم تونل کارپال، به شدت علائم و علت اصلی آن، بستگی دارد. اما به طور کلی موارد زیر را به عنوان روشهای درمان سندرم تونل کارپال داریم:
درمانهای غیرجراحی
درمانهای غیرجراحی، به شرح زیر هستند:
- استراحت کردن: از فعالیتهایی که باعث تشدید علائم میشوند، خودداری کنید.
- استفاده از آتل یا بریس: از آتل یا بریس، برای مچ دست خود برای محدود کردن حرکت و کاهش فشار بر عصب میانی، استفاده کنید.
- داروها: داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)، مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن، به کاهش درد و التهاب ناشی از CTS، کمک خواهند کرد.
- تزریق استروئید: تزریق استروئید، میتواند به کاهش درد و التهاب، البته به طور موقت، کمک کند.
- فیزیوتراپی: حتما همیشه انجام فیزیوتراپی، برای کاهش درد و التهاب ناشی از CTS، موثر است.
البته بسته به عوامل موثر در بروز سندرم تونل کارپال، ممکن است از روشهای درمانی دیگری نیز استفاده شود.
درمان جراحی
درمان جراحی، شامل آزادسازی تونل کارپال میشود. در این روش، جراح رباطی را که تونل کارپال را تشکیل میدهد، آزاد میکند تا فشار بر عصب میانی کاهش یابد. البته معمولا جراحی، به عنوان آخرین گزینه در نظر گرفته شده و در صورتی که بتوان از روشهای دیگر برای کاهش درد و برطرف کردن علائم سندرم تونل کارپال استفاده کرد، این راهکارها، ترجیح داده میشوند.
به خاطر داشته باشید که انتخاب روش درمان مناسب، به شدت علائم، سن، سلامتی و سایر عوامل بستگی دارد. خبر خوب این که در بیشتر موارد، CTS را میتوان با درمانهای غیرجراحی درمان کرد.
سندرم تونل کارپال درمان خانگی
همین طور میتوان از برخی روشهای درمانی برای سندرم تونل کارپال، استفاده کرد. بهترین روشهای درمان خانگی برای این سندرم، به شرح زیر هستند:
- استراحت کردن کافی: پیش از هر چیزی به استراحت کافی بپردازید و حرکت یا رفتار تکراری که احتمالا باعث بروز این سندرم شده را کنار گذاشته یا آن را به حداقل برسانید.
- کمپرس یخ: کمپرس یخ، بلافاصله درد را کاهش داده و باعث خواهد شد تا فشار کمتری ناشی از سندرم تونل کارپال را تجربه کنید.
- استفاده از داروهای مسکن: شما میتوانید از داروهای مسکن بدون نیاز به نسخه، برای کاهش درد و التهاب، کمک بگیرید. استامینوفن، ناپروکسن و موارد مشابه، در این موارد توصیه میشوند؛ البته نباید در مصرف این داروها، زیادهروی کنید.
- انجام تمرینات کششی و تقویتی: فیزیوتراپیست، به شما تمرینات کششی و تقویتی را آموزش داده و لازم است که این تمرینات را برای بهبود انعطاف پذیری مچ دست یا پای خود، انجام دهید.
- استفاده از مچ بند: در صورت نیاز از مچ بند مناسب، برای حمایت از مچ دست خود استفاده کنید.
- تغییر در سبک زندگی: از کیبورد و موس ارگونومیک، استفاده کنید. همین طور هنگام استفاده از رایانه، وضعیت مناسب بدن را حفظ کنید. وزن خود را نیز در حد سالم، نگه دارید. از آن جایی که افزایش وزن، تاثیر منفی در ابتلا به سندرم تونل کارپال دارد، نگه داشتن وضع سالم، تاثیر قابل توجهی در درمان این سندرم، خواهد داشت.
چه چیزی باعث سندرم تونل کارپال میشود؟
علت دقیق CTS اغلب ناشناخته است، اما عواملی مانند حرکات مکرر دست، آناتومی مچ دست، بیماریهای زمینهای مانند آرتریت یا دیابت و تغییرات هورمونی مانند دوران بارداری، ممکن است در ایجاد آن، نقش داشته باشند.
سندرم تونل کارپال، چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشک ممکن است CTS را بر اساس علائم، معاینه فیزیکی و گاهی آزمایشهای هدایت عصبی یا الکترومیوگرافی برای ارزیابی عملکرد عصبی، تشخیص دهد.
آیا میتواند از سندرم تونل کارپال پیشگیری کرد؟
در حالی که CTS، ممکن است همیشه قابل پیشگیری نباشد، شما میتوانید با استراحت در موقع انجام کارهای تکراری، حفظ وضعیت بدنی خوب، استفاده از ابزارهای ارگونومیک و نگه داشتن مچ دست در وضعیت خنثی، ریسک ابتلا به سندرم تونل کارپال را کاهش دهید.
نی مارکت نمایندگی برای خرید کمربند پلاتینر