آیا می‌دانید بهترین درمان برای دیسک کمر و بارداری در آن زمان چیست؟
آیا دیسک کمر در بارداری خطرناک است؟
آیا دیسک کمر در حاملگی درمان دارد؟
دوران بارداری برای زنان هیجان انگیز و چالش برانگیز است. با وجود اینکه داشتن عضو جدید در خانواده یک موهبت شگفت انگیز است؛ اما بدن مادران به دلیل تغییراتی که در طول سفر بارداری رخ می‌دهد، تحت فشار زیادی قرار می‌گیرد. یکی از شایع‌ترین مشکلات زمان بارداری که بسیاری از مادران آن را تجربه می‌کنند، کمر درد است. متاسفانه در اغلب موارد کمر درد دوران بارداری به صورت مزمن درآمده و سبب ابتلا مادر به دیسک کمر میشود. علاوه بر این مادرانی که قبل از بارداری دچار دیسک کمر هستند، به دلیل فشار زیاد ناشی از حرکت و رشد جنین دچار عوارض بسیار شدید می‌شوند.
تغییرات مرتبط با بارداری معمولاً مفاصل و بافت‌های همبند را درگیر می‌کند و آنها را شل، انعطاف‌پذیر و نرم می‌کند. این تغییرات منجر به افزایش استرس و فشار روی مفاصل ستون فقرات و لگن در قسمت تحتانی کمر و باسن می شود. کمردرد ممکن است در اوایل سه ماهه اول ایجاد شود و معمولاً با ادامه بارداری افزایش می‌یابد. در جدیدترین مقاله نی مارکت قصد داریم در خصوص هر آنچه به ارتباط دیسک کمر، بارداری و زایمان مربوط میشود، صحبت کنیم. تا انتهای مقاله دیسک کمر و زایمان مهمان ما باشید تا با ارائه جدیدترین مطالب پزشکی، شما و کودکتان را در این سفر خاطر انگیز همراهی کنیم.
مشاوره پزشک رایگان
ارتباط دیسک کمر و بارداری + علت کمر درد یا دیسک کمر در حاملگی
یکی از شایع‌ترین مشکلات در دوران بارداری کمردرد است. در واقع تخمین زده شده که بیش از نیمی از زنان عارضه کمر درد را تجربه می‌کنند. علت بیشتر کمردردهای بارداری مربوط به تغییرات فیزیکی و هورمونی است که در دوران بارداری اتفاق می‌افتد. متاسفانه کمر درد ناشی از بارداری به مرور زمان(مخصوصا در ماه‌های پایانی بارداری) تشدید میشود. در طول دوران بارداری، تولید و ترشح بعضی از هورمون‌ها بر عملکرد عضلات و مفاصل تأثیر می‌گذارند. هورمون‌های ریلکسین و پروژسترون سبب شل شدن عضلات، رباط و مفاصل به خصوص در ناحیه لگن می‌شوند. بنابراین اضافه وزن ناشی از رشد جنین و تغییرات بدن در دوران بارداری باعث ایجاد فشار به مفاصل و رباط‌ها شده و به زانو و کمر مادران آسیب وارد می‌کند.
همانطور که رحم شما بزرگ‌تر شده و از لحاظ وزنی سنگین‌تر می‌شوید، مرکز ثقل بدن تغییر می‌کند. تغییر مرکز ثقل بدن منجر به بروز مشکلاتی در حفظ تعادل(افزایش حتمال سقوط) میشود. وزن کودک و ضعیف شدن ماهیچه‌های شکم، ستون فقرات شما را به سمت جلو کشیده و به عضلات کمر فشار می‌آورد. به طور متوسط مادران باردار حدود 11-15 کیلوگرم اضافه وزن پیدا می‌کنند.
افزایش وزن مقدار نیروی وارد شده بر روی مفاصل را افزایش می‌دهد. ایجاد فشار اضافی بر روی دیسک‌های بین مهره‌ای، رباط‌ها و مفاصل فاست منجر به التهاب مفصل میشود. فشار زیاد روی مهره ها در مواردی با پارگی دیسک کمر همراه است. بنابراین در صورت عدم مراقبت و استراحت پارگی دیسک کمر در بارداری رخ می‌دهد.
مطالعه بیشتر : علائم خار پاشنه چیست؟
مهم‌ترین علائم دیسک کمر در بارداری چیست؟
علائم دیسک کمر در بارداری متناسب با وزن جنین، شدت ضعف عضلانی مادر، محل آسیب فتق دیسک و اینکه چه ریشه عصبی بیشتر درگیر میشود، متفاوت است. در بسیاری از مواقع مادران درد ناشی از فشار به سایر قسمت‌های بدن را به عنوان دیسک کمر قلمداد می‌کنند. به همین دلیل آشنایی با علائم دیسک کمر در دوران بارداری به تشخیص بهتر نوع آسیب کمک خواهد کرد.
علائم دیسک کمر در بارداری شامل:
- کمردرد متناوب یا مداوم: درد کمر بر اثر با خم شدن، چرخیدن، سرفه، عطسه یا ایستادن برای مدت طولانی بدتر میشود.
- اسپاسم عضلات پشت
- سیاتیک: دردی که از کمر یا باسن شروع شده و به ساق و داخل پا می‌رسد.
- ضعف عضلانی در پاها
- بی حسی در کمر و پا
- کاهش رفلکس در زانو یا مچ پا
- تغییراتی در عملکرد مثانه یا روده (بی اختیاری ادرار)
علائم دیسک کمر در حاملگی ممکن است بسیار مشابه علائم سایر عارضه‌های شایع در دوران بارداری باشد. به همین دلیل برای تشخیص دقیق مشکل خود با پزشک متخصص صحبت کنید.
تاثیر دیسک کمر در بارداری؛ بارداری بعد از عمل دیسک کمر
بارداری بعد از عمل دیسک کمر هیچ مانعی برای زنان ندارد؛ زیرا در زمان جراحی تمام آسیب‌ها و ضایعات که در ریشه‌های عصبی، مهره و مفاصل شما ایجاد شده بوده، به طور کامل درمان شده است. با این حال توصیه می‌کنیم برای جلوگیری از برگشت آسیب و بیرون زدگی مجدد مهره‌ها، در دوران بارداری به اندازه کافی استراحت کرده و از انجام کارهای سنگین بپرهیزید.
بیشتر بخوانید: درمان زانو درد در پریودی
آیا در بارداری می توان دیسک عمل جراحی کرد؟
علاوه بر این یکی از سوالاتی که بسیاری از زنان از پزشکان می‌پرسند این است که آیا در بارداری می توان دیسک عمل جراحی کرد؟ جراحی دیسک کمر در حاملگی آخرین گزینه درمانی است. انجام جراحی در بارداری با عوارض و ریسک خطر بسیار زیادی همراه است. با این حال گزارشات زیادی از عمل‌های جراحی موفق دیسک کمر در مادران بارداری در کشور وجود دارد. بهترین زمان برای جراحی دیسک کمر در زنان بارداری سه ماهه دوم بارداری است!
بهترین روش زایمان برای دیسک کمر؛ رابطه دیسک کمر و زایمان
به طور کلی براساس نتایج مقاله پزشکی اکسفورد که در سال 2021 منتشر شد؛ بهترین روش زایمان برای زنان باردار مبتلا به دیسک کمر به طور واضح تعریف نشده است. مناسب‌ترین روش زایمان پس از بررسی‌های فراوان حاصل از نتایج مربوط به همکاری بین متخصصان زنان و زایمان و جراحان مغز و اعصاب تعیین میشود. در صورتی که تشخیص داده شود که لازم است مادر باردار با روش سزارین زایمان کند، توضیحات و نامه دیسک کمر برای سزارین (حاوی شرح حال کامل مادر و توصیه‌های لازم) به پزشک مربوطه ارجاع داده خواهد شد.
دیسک کمر دارم میتونم طبیعی زایمان کنم؟ دیسک کمر و زایمان طبیعی
برای پاسخ به سوال‌هایی مانند: برای دیسک کمر زایمان طبیعی بهتر است یا سزارین؟ و آیا با وجود اینکه دیسک کمر دارم میتونم طبیعی زایمان کنم؟ باید آزمایش MRI انجام دهید تا وضعیت ستون مهره‌ها و فشار نخاع مشخص شود. چنانچه پزشک ارتوپد و متخصص ستون فقرات تایید کنند که انجام زایمان طبیعی بی خطر است؛ شما می‌توانید با خیال راحت روش طبیعی را انتخاب کنید. با این حال اگر مشخص شود که به دلیل آسیب زیاد و درگیری ریشه‌های عصبی نخاع قادر به تحمل فشار زایمان طبیعی نیستید، لازم است با روش سزارین زایمان کنید.
بارداری بعد از عمل دیسک کمر؛ بررسی پارگی دیسک کمر و بارداری
یکی دیگر از سوالات مهم بسیاری از زنان، بارداری بعد از عمل دیسک کمر و شرایطی است که باید رعایت کنند. خوشبختانه پس از جراحی کمر، تقریباً تمام زنان قادر به بارداری و حتی زایمان طبیعی هستند. به طور خلاصه، امکان بارداری و نوع زایمان به وضعیت سلامتی شما بستگی دارد. اگر پس از ابتلا به دیسک کمر و جراحی ستون فقرات براساس نتایج سی تی اسکن‌های متعدد ثابت شد که باردار شدن برای شما بی ضرر است؛ می‌توانید بدون نگرانی برای بارداری اقدام کنید. توصیه می‌کنیم در حین بارداری از کمربندهای طبی مخصوص کمر و لگن که برای پیشگیری و درمان کمردرد در دوران بارداری تجویز می‌شوند، استفاده کنید.
چه مدت بعد از عمل دیسک کمر می توان باردار شد؟
سوال مهم دیگر بسیاری از زنان این است که چه مدت بعد از عمل دیسک کمر می توان باردار شد؟ در پاسخ به این سوال باید ذکر کنیم که بهترین زمان برای بارداری این زمان 6 ماه پس از جراحی دیسک ستون فقرات است (دوره نقاهت بین 2 تا 6 ماه متغیر است). با این حال پیشنهاد می کنیم قبل از اقدام به بارداری با پزشک خود مشورت کنید؛ زیرا پاسخ دقیق سوال به شدت آسیب، نوع جراحی، وضعیت عضلات لگن، میزان درگیری ریشه‌های عصبی نخاع، نتایج CT-Scan-MIR و وزن مادر بستگی دارد.
درمان خانگی دیسک کمر در بارداری - حاملگی
بروز کمردرد در دوران بارداری به خصوص بین ماه‌های پنجم تا هفتم شایع است؛ زیرا رحم که در قسمت داخلی لگن قرار گرفته، به طور ناگهانی به سمت داخل شکم حرکت کرده و فشار زیادی را به قسمت تحتانی و میانی کمر وارد می‌کند. خوشبختانه در حال حاضر درمان‌های مختلف و بسیار زیادی وجود دارد که پزشکان برای کمک به کاهش درد و درمان کامل کمردردهای مرتبط با بارداری توصیه می‌کنند.
انواع درمان خانگی دیسک کمر در حاملگی
شما می‌توانید در منزل خود به راحتی از این روش‌ها استفاده کنید. برای اینکه در بهبود شرایط شما سهیم باشیم، در این قسمت از مقاله در خصوص بهترین و موثرترین راهکارها صحبت میشود.
1. آرامش و تسکین دردهای عضلانی با انجام یوگا برای دیسک کمر و سزارین
یوگا جزء محبوب‌ترین تکنیک‌های تسکین کمردرد در دوران بارداری است. یوگای پره ناتال از طریق درگیری عضلات کمر، ماهیچه‌ها، مفاصل و ریشه‌های نخاعی سبب تسکین درد و تقویت عضلات(مخصوصا عضلات لگن) میشود. یوگای بارداری به بهبود وضعیت بدن کمک کرده و مادر را برای فرآیند زایمان آماده می‌کند. علاوه بر این یوگای بارداری از طریق تمرین آگاهانه تنفس باعث تقویت و توانمندسازی مادران در کنترل استرس میشود. تمرین منظم یوگا به مادران کمک می‌کند که از طریق آرام سازی ذهن و ماهیچه‌هایشان راحت‌تر بخوابند.
2. برای کاهش کمر درد از کمربندهای مخصوص استفاده کنید
بسیاری از پزشکان به مادران باردار توصیه می‌کنند که از کمربندهای طبی علی الخصوص کمربند پلاتینر جدید استفاده کنند. این کمربندها به‌عنوان مکملی برای کاهش دردهای عضلانی در نظر گرفته میشود. کمربندهای مخصوص بارداری که گاهی به آن نوارهای شکمی نیز گفته میشود، لباس‌های مخصوصی هستند که از طریق بالا نگه داشتن شکم سبب کاهش فشار آن به کمر میشود.
اگر رحم در قسمت میانی شکم به سمت جلو بیرون زده است، استفاده از کمربند می‌تواند از ضعف و درد عضلات شکم بکاهد. در نظر داشته باشید که در صورت عدم استفاده از کمربند طبی ممکن است دچار انحنای ستون فقرات شوید.
3. برای کاهش سریع درد کمر از کمپرس گرم استفاده کنید
استفاده از کمپرس گرم از طریق افزایش جریان خون سبب کاهش درد و گرفتگی عضلات کمر و شکم میشود. اگر در حال حاضر در منزل خود کیسه‌های مخصوص را ندارید می‌توانید از حوله گرم استفاده کنید. برای تسکین درد عضلات باید کمپرس را به مدت چند دقیقه در موضع مورد نظر خود قرار داده سپس بردارید.
4. استفاده از کفش مناسب برای کاهش فشار به کمر
بهترین و راحت‌ترین کفش‌ها برای مادران بارداری کفش‌هایی هستند که دارای کفی استاندارد و پاشنه 3 سانت باشند. کفش‌های بدون پاشنه علاوه بر فشار زیاد به کمر، سبب کاهش تعادل می‌شوند. در مقابل کفش‌های دارای پاشنه‌های بیش از 3 سانت نیز برای مادران باردار خطرناک هستند. به گفته دکتر راسر(متخصص ستون فقرات): “کفش‌های پاشنه بلند انحنای کمر شما را افزایش داده و فشاری به ستون مهره شما وارد می‌کنند”. وزن جنین در حال رشد مستقیماً به سمت پایین ستون فقرات و مفاصل لگن وارد میشود. علاوه بر این در ماه‌های آخر بارداری مرکز ثقل بدن تغییر می‌کند.
به همین دلیل تعادل شما در هنگام راه رفتن کاهش پیدا می‌کند. پزشکان به بسیاری از مادران توصیه می‌کنند برای تقویت عضلات کمر، جلوگیری از بروز مشکلات خطرناکی مانند پارگی دیسک کمر و کاهش درد ناشی از فشار جنین به ستون مهره‌ها روزانه 30 دقیقه با کفش راحت و کمربند مخصوص بارداری پیاده روی کنند.
2 ورزش در بارداری برای کاهش درد کمر؛ درمان دیسک کمر در بارداری
همانطور که پیشتر اشاره شد، تقویت عضلات شکم، عضلات کمر، لگن، باسن و ران به طور موثری به درمان و کاهش کمردرد کمک می‌کند. به همین دلیل توصیه میشود روزانه حداقل نیم ساعت در مفاصل منظم در منزل خود و یا باشگاه‌های استاندارد و خلوت ورزش کنید. برای اینکه بهتر با ورزش‌های مخصوص بارداری آشنا شوید، در این قسمت از مقاله 2 ورزش دیسک کمر در بارداری را به شما معرفی خواهیم کرد.
- بلند کردن لگن (برای تقویت عضلات شکم)
به سمت پشت دراز بکشید و زانوهای خود را خم کنید. پاهایتان را روی زمین قرار دهید. دست‌های خود را کنار باسن بگذارید. حالا سعی کنید قسمت پایینی ستون فقرات را از روی زمین بلند کنید. چند ثانیه در این حالت باقی بمانید. سپس به حالت اول خود بازگردید. در این حرکت باسن باید شل باشد تا شکم به راحتی از روی زمین جدا شود.
- بالا بردن دست و پای مخالف (برای تقویت عضلات کمر و باسن)
با ستون فقرات صاف به صورت چهار دست و پا روی زمین قرار بگیرید. سپس دست راست و پای چپ خود را بلند کنید تا یک خط مستقیم با ستون فقرات ایجاد شود. در این حالت مکث کنید و سپس به آرامی دست و پای خود را پایین بیاورید. به طور متناوب دست و پای مخالف را بلند کنید. اگر در حفظ تعادل در این حرکت مشکل دارید، تنها یک پا یا بازو را به طور جداگانه بلند کنید.
1. آیا دیسک کمر باعث سقط جنین می شود؟
هیچ ارتباطی بین دیسک کمر و سقط جنین وجود ندارد. مادران باردار دارای دیسک کمر لازم است بیشتر از مادران دیگر استراحت کرده و از انجام کارهای سنگین اجتناب کنند.
2. دیسک کمر دارم میتونم باردار شم؟
بارداری برای شما هیچ مانعی ندارد؛ با این حال لازم است این موضوع را با پزشک زنان و زایمان و ارتوپد در میان بگذارید تا مراقبتهای لازم حین بارداری و زایمان به شما داده شود.
3. با وجود دیسک کمر می توان زایمان طبیعی کرد؟
شرایط و ارتباط دیسک کمر و زایمان طبیعی همیشه یکی از چالش برانگیزترین سوالات مادران باردار دارای دیسک کمر است. انجام زایمان به صورت طبیعی در صورت تایید پزشک مانعی ندارد.
4.نامه دیسک کمر برای سزارین را چطور دریافت کنم؟
اگر دیسک کمر شدید باشد و وضعیت نخاع و کانال نخاعی در خطر باشد، پزشک ارتوپد نامه‌ای به پزشک زنان و زایمان خواهد داد. در این نامه توصیه میشود که بیمار به هیچ وجه در شرایط زایمان طبیعی قرار نگیرد. برای دریافت این نامه ابتدا به پزشک ارتوپد خود مراجعه کنید.