آیا می‌دانید بهترین روش درمان برای زانو درد بعد از زایمان چیست؟ آیا با مهم‌ترین علل ایجاد زانو درد بعد از زایمان آشنا هستید؟
همانطور که به عنوان یک مادر می‌دانید تولد نوزاد با تغییرات زیادی در بدن شما همراه است. یکی از تغییراتی که در بدن بسیاری از مادران بوجود می‌آید، احساس درد زانو و کمر است. خوشبختانه جای نگرانی نیست. زانو درد شما از طریق استراحت، استفاده از درمان‌های خانگی، انجام ورزش‌های اصلاحی و اصلاح سبک زندگی تسکین پیدا می‌کند. علت درد زانو ناشی از موارد مختلفی مانند: التهاب مفاصل و تغییرات هورمونی است. هورمون‌ها علی رغم اینکه بدن شما را برای مادران شدن آماده می‌کنند؛ سبب بروز تغییراتی مانند حساسیت زیاد در مفاصل و استخوان‌ها می‌شوند.
برای اینکه شما را در این مسیر جالب و تازه همراهی کنیم. در جدیدترین مقاله نی مارکت قصد داریم در خصوص علل و بهترین روش‌های تسکین زانو درد پس از زایمان صحبت کنیم. با ما همراه باشید تا از تجربه مادر شدن‌تان نهایت لذت را ببرید.
مهم‌ترین علت زانو درد بعد از زایمان
در دوران بارداری بدن مادران تغییرات بسیار زیادی را تجربه می‌کند. بیشتر این تغییرات شیرین هستند. با این حال در مواردی به دلایلی مادران با چالش‌های کمی دردناک روبرو هستند. یکی از چالش‌های درناک، زانو درد بعد از زایمان است. در دوران بارداری فشار زیادی به سراسر قسمت‌های بدن وارد می‌شود؛ زیرا بدن مادر باید برای حفظ وضعیت خود و کمک به رشد جنین سخت‌تر کار کند. متاسفانه همزمان با رشد جنین تعداد زیادی از زنان در دوران بارداری و حتی بعد از زایمان دچار درد مفصلی می‌شوند.
شایع‌ترین قسمتی از بدن که در دوران بارداری دچار درد شدید می‌شود، ناحیه کمر، زانو و لگن است. به همین دلیل در دوران بارداری، به شما توصیه می‌شود که بیشتر استراحت کنید و در صورت امکان حرکات کششی ملایم را برای کاهش درد انجام دهید.
مشاوره پزشک رایگان
بعد از زایمان، بدن مراحل مختلفی را طی می‌کند تا به روند جدید زندگی شما عادت کند. علاوه بر دلایلی که در ادامه اشاره خواهد شد، یکی از مهم‌ترین علل دردهای مفصلی اقداماتی مانند شیردهی است. در شیردهی مادران باید کمر و زانوهای خود را به صورتی خم کنند تا بهترین موقعیت برای شیردهی نوزاد فراهم شود.
برای اینکه به راحتی قادر به انجام وظایف و فعالیت‌های مورد علاقه خود باشید، باید از عوامل تشدید کننده درد زانو پس از زایمان پیشگیری فرمایید. علاوه بر این لازم است از علائمی که منجر به تشدید دردهای مفصلی می‌شود، اگاه باشید، تا به موقع با پزشک متخصص در میان بگذارید. در ادامه مقاله در خصوص مهم‌ترین و متداول‌ترین عوامل و عللی که سبب درد زانو پس از زایمان می‌شوند صحبت خواهیم کرد.
بیشتر بخوانید : علت زانو درد شدید در زنان جوان
مهم‌ترین دلیل درد زانو بعد از زایمان شامل موارد زیر است:
1. تغییرات هورمونی؛ علت پا درد بعد از زایمان
اولین و مهم‌ترین علت ایجاد زانو درد بعد از زایمان، تغییر میزان تولید و ترشح هورمون است. در دوران بارداری، در بدن مادران هورمون پروژسترون (هورمون موثر در تنظیم وضعیت باروری و قاعدگی) و هورمون ریلکسین (جزء خانواده هورمون انسولین که توسط جفت و تخمدان تولید می‌گردد) ترشح می‌شود. این هورمون‌ها از طریق شل کردن مفاصل و رباط‌ها بدن مادر را برای فرایند زایمان آماده می‌کنند.
به بیان دیگر هورمون ریلکسین روی بافت غضروف میان استخوان‌های مفاصل لگن تاثیر گذاشته و سبب افزایش انعطاف آن می‌شوند. جالب است که بدانید تولید و ترشح هورمون ریلکسین و پروژسترون تا چند ماه پس از زایمان در بدن ادامه داشته و به دلیل تشدید ضعف عضلانی منجر به زانو و کمر درد پس از زایمان می‌شوند
2. افزایش وزن؛ یکی از علل پا درد شدید بعد از زایمان
همانطور که احتمالا حدس می‌زنید یکی اصلی‌ترین مقصرهای درد کمر و زانو درد در دوران بارداری و پس از زایمان، افزایش وزن مادر است. با رشد جنین و بزرگ شدن رحم به اعصاب و عروق خونی اطراف لگن و کمر فشار وارد می‌شود. بنابراین این افزایش فشار در نهایت عوارضی مانند: زانو درد و کمر درد را به همراه دارد. به همین دلیل مادران طی ماه‌های آخر بارداری و پس از زایمان دچار دردهای مفصلی می‌شوند.
3. بلند کردن و حمل نوزاد؛ متداول‌ترین علت پا درد بعد از زایمان طبیعی و سزارین
قشنگ‌ترین حس پس از زایمان بغل کردن نوزاد است. شما باید روزانه چندین مرتبه برای شیردهی، حمام کردن و تعویض پوشک، نوزاد را بغل کنید. بلند کردن و حمل مکرر نوزاد به دلیل خم شدن و قرار گرفتن مادر در وضعیت نادرست سبب زانو درد بعد از زایمان می‌شود.
4. تغییر وضعیت طبیعی بدن؛ علت اصلی پا درد بعد از زایمان
متاسفانه در دوران بارداری به دلیل رشد، حرکت و فشار جنین به ستون فقرات، وضعیت و مرکز ثقل بدن مادر تغییر می‌کند. تغییر وضعیت ثقل بدن با مواردی مانند: کشش زیاد عضلات شکم، گودی کمر، دردهای اسکلتی، تغییر وضعیت راه رفتن و نشستن همراه است. متاسفانه این شرایط سبب درد زانو، کمر و گردن بعد از بارداری می‌شود.
5. صدمات قبلی بدن؛ یکی از علل کاهش تحمل درد مفصل
یکی از علل ناتوانی و دردهای مفصلی در مادران، آسیب‌های قبلی مانند: پارگی مفصل، رباط و شکستگی استخوان است. وجود آسیب‌های قدیمی مخصوصا اگر به طور کامل بهبود پیدا نکرده باشند؛ سبب کاهش قابلیت تحمل بار و افزایش فشار روی مفاصل در مادران می‌شود. علاوه بر این افزایش وزن جنین در دوران بارداری نیز با افزایش فشار روی مفاصل آسیب دیده مادر همراه است. حتی در مواردی افزایش دردهای مفصلی به دلیل فشار زیاد روی ارگان‌های مادر منجر به زایمان زودرس می‌شود.
6. سبک زندگی اشتباه؛ مهم‌ترین علل پا درد بعد از زایمان سزارین و طبیعی
بعد از دوران بارداری بدن اکثرا مادران دچار کمبود مواد مغذی، انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌شود. یکی از مهم‌ترین علل درد زانو بعد از زایمان کمبود ویتامین در بدن مادر به دلیل نیاز جنین در حال رشد و تولید شیر در پستان‌های مادر است. کمبود ویتامین‌ها در نهایت سبب درد مفاصل و استخوان‌ها می‌شود. در صورتی که مادران دارای سبک زندگی کم تحرک بوده و رژیم غذایی غلطی داشته باشند، ممکن است دچار مشکلات جدی‌تری مانند آرتریت شوند.
7. سندرم پیریفورمیس؛ مقصر اصلی اسپاسم عضلانی در مادران
برخی از مادران پس از دوران بارداری دچار سندرمی به نام سندروم پیریفورمیس می‌شوند. در این سندروم عضله مجاور باسن به نام پیریفورمیس دچاراسپاسم شده و درد شدید را در قسمت کمر، لگن و زانوها ایجاد می‌کند. علت بروز این عارضه درگیر شدن عصب سیاتیک به علت فشار روی ستون فقرات کمر، برآمدگی و فتق دیسک است. برای کاهش درد زانو ناشی از سندروم پیریفورمیس باید زیر نظر پزشک در رژیم غذایی و سبک زندگی خود تغییرات مهمی ایجاد کنید.
8. کم آبی بدن مادر؛ علت سردرد و زانو درد مکرر مادر
یکی از علل کمتر توجه شده در خصوص زانو درد مادران، کم آبی است. تولد نوزاد مسئولیت‌های زیادی برای شما به همراه دارد. به همین دلیل شاید کمتر از گذشته فرصت داشته باشید به وضعیت تغذیه و سلامتی خود توجه کنید. کم آبی باعث تغییرات جدی در عملکرد بدن می‌شود. برای مثال زانوهای شما برای انعطاف پذیری و کاهش اصطکاک میان استخوان‌ها به مایعات نیاز دارند. مصرف آب به میزان کافی روی عضلات و بافت همبند تاثیر گذاشته و از زانو درد جلوگیری می‌کند. تاثیر دیگر کم آبی روی بدن ایجاد میگرن به دلیل کاهش مایع میان بافتی و اختلال در تعادل الکترولیتی در مغز است.
9. فعال‌تر شدن سیستم ایمنی؛ علت ابتلا به آرتریت پس از زایمان
مورد مهم دیگری که سبب زانو درد در دوران بارداری و پس از تولد نوزاد می‌شود، فعال‌تر شدن سیستم ایمنی مادر است. سیستم ایمنی مادر برای محافظت از جنین در برابر عفونت ها و بیماری‌های مختلف نسبت به قبل از بارداری فعال‌تر می‌شود. جالب است که بدانید شدت فعالیت این سیستم به قدری بالا است که از میزان تولید و ترشح آنتی بادی‌ها برای تشخیص بارداری در آزمایشگاه استفاده می‌شود. متاسفانه فعالیت زیاد سیستم ایمنی سبب بروز عوارضی مانند آرتریت، آلرژی و لوپوس می‌شود.
آرتریت به بیماری التهابی می‌گویند که به دلیل واکنش‌های خود ایمنی ناشی از فعالیت بیش از حد سلول‌های ایمنی ایجاد می‌شود. در این بیماری حمله سلول‌های ایمنی سبب دژنرتیو یا از بین رفتن تدریجی بافت‌های خودی می‌گردد. در بسیاری از موارد برای درمان و کاهش علائم این مشکلات از داروهای ضد التهاب (مانند یبوپروفن، ناپروکسن، سلکوکسیب، دیکلوفناک و ایندومتاسین) استفاده می‌شود.
10. کاهش فعالیت مادر؛ یکی از علل درد مفاصل
خودتان را دست کم نگیرید. زایمان یک جراحی بسیار مهم است. بنابراین اگر پس از زایمان قادر به انجام فعالیت‌های روزمره خود نبودید، احساس ناراحتی و ناتوانی را از خودتان دور کنید. پس از تولد نوزاد به دلیل دردهای ناشی از زایمان حداقل تا سه هفته نمی‌توانید به راحتی راه بروید. به همین دلیل ممکن است نسبت به دوران بارداری بیشتر دچار گرفتگی و درد مفصل شوید. برای کاهش دردهای مفصلی توصیه می‌شود به مرور زمان و با مشورت پزشک انجام تمرینات ورزشی و اصلاحی پس از زایمان را آغاز کنید.
بسیاری از پزشکان به مادران باردار توصیه می‌کنند که از کمربندهای طبی علی الخصوص کمربند پلاتینر جدید استفاده کنند.
بهترین روش درمان برای زانو درد بعد از زایمان
بارداری جزء شادترین و منحصر به فردترین لحظات زندگی یک زن است. تقریبا تمام مادران دردهای دوران بارداری و زایمان مانند زانو درد را تحمل می‌کنند تا بتوانند نوزاد خود را در آغوش بگیرند. خوشبختانه زانو درد پس از زایمان تقریبا به راحتی قابل درمان است. برای اینکه لذت در اغوش کشیدن نوزاد را برایتان دو چندان کنیم، در ادامه مقاله به بهترین روش‌های درمان زانو درد بعد از زایمان اشاره خواهیم کرد.
موثرترین روش‌های درمان زانودرد بعد از زایمان شامل موارد زیر است:
برای کاهش زانو درد بعد از زایمان استراحت کنید
9 ماه انتظار و اضطراب برای روند زایمان، شما را از نظر جسمی و روانی خسته می‌کند. حتی پس از زایمان نیز به دلیل خستگی ناشی از شیر دادن نوزاد در زمان خوابتان ممکن است دچار عوارض و مشکلاتی مانند گرفتگی و درد زانو شوید. برای کاهش مشکلات بهترین راهکار آن است که به بدن خود استراحت دهید. از دوستان و اعضای خانواده برای کارهای منزل و نگهداری نوزاد کمک بگیرید تا بتوانید مدتی استراحت کنید. استراحت کافی آسان‌ترین و موثرترین روش برای کاهش زانو درد بعد از زایمان است؛ زیرا استرس مادر را کاهش می‌دهد.
ورزش؛ بهترین روش برای تقویت عضلات و کاهش درد
ورزش کردن پس از دوران بارداری فواید بسیار زیادی برای مادران دارد. توصیه می‌کنیم بعد از مشورت با پزشک، با پیاده روی آرام و تمرینات کششی ساده (جهت کاهش تنش و فشار در عضلات) ورزش را شروع کنید. علاوه بر این برای کاهش درد عضلات و تسکین زانو درد پس از زایمان می‌توانید ورزش یوگا را انجام دهید. مجددا تاکید می‌شود! برای جلوگیری از بروز آسیب‌های احتمالی حتما قبل از شروع ورزش با پزشک خود مشورت کرده و تمرینات را زیر نظر فیزیوتراپیست یا مربی با تجربه آغاز کنید.
برای بهبودی سریع‌تر غذای سالم مصرف کنید
پیروی از یک رژیم غذایی متعادل در دوران بارداری و پس از زایمان به هیدراته نگه داشتن بدن و بهبودی سریع‌تر دردهای شما کمک می‌کند. بدن زنان بعد از زایمان و 30 سالگی به مواد معدنی مانند: کلسیم و ویتامین D بیشتری نیاز دارد. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم نسبت به قبل میوه و سبزیجات زیادی مصرف کنید. علاوه بر این تغذیه سالم به کاهش وزن اضافی پس از زایمان نیز کمک می‌کند. به همین دلیل پس از مدت زمان کوتاه درد زایمان شما تسکین پیدا می‌کند.
برای کاهش اسپاسم دوش آب گرم بگیرید
دوش آب گرم به شل شدن و کاهش اسپاسم عضلات تحت فشار کمک کرده و زانو درد بعد از زایمان را تسکین می‌دهد. علاوه بر این ماساژ زانوها با روغن‌های گیاهی (مانند روغن زیتون و نارگیل) سبب افزایش گردش خون و به تناوب آن کاهش تنش عضلانی می‌شود. ماساژ زانوها علاوه بر کاهش زانو درد به آرامش مادر نیز کمک می‌کند.
کمپرس گرم یا سرد را امتحان کنید
روش موثر دیگر برای افزایش جریان خون و کاهش زانو درد پس از زایمان استفاده از کمپرس گرم و سرد است. گرما سبب افزایش جریان خون و سرما موجب کاهش درد می‌شود. پیشنهاد می‌کنیم یک کیسه آب گرم را زیر کمر و زانوهای خود قرار دهید تا درد عضلات پس از زایمان تسکین پیدا کند. همچنین برای کاهش دردهای عضلانی بهتر است کمپرس سرد را روی قسمت‌های دارای اسپاسم قرار دهید. البته از قرار دادن کمپرس سرد و گرم به طور مستقیم روی پوست خود خودداری کنید تا بدن شما دچار شوک دمایی نشود.
زانو درد پس از زایمان چقدر طول می‌کشد؟
به دلیل تغییرات هورمونی در دوران بارداری و پس از زایمان ممکن است 6 ماه تا یک سال طول بکشد تا به وضعیت عادی قبل از بارداری خود بازگردید. با این حال پیروی از روش‌های درمانی پزشکی و خانگی به بهبودی سریع‌تر شما کمک خواهد کرد.
برای تسکین زانو درد پس از زایمان چه زمانی باید با پزشک مشورت کرد؟
زمانی که زانو درد پس از زایمان با علائمی مانند: قرمزی، تورم و سفتی شدید همراه باشد لازم است برای درمان با پزشک خود مشورت کنید.
آیا استرس در دوران بارداری خطر ابتلا به آرتریت را افزایش می‌دهد؟
خوشبختانه تا به حال هیچ پژوهشی ارتباط بین استرس و ایجاد آرتریت در مادران پس از دوران بارداری نشان را نداده است.