علت ورم پا + درمان سنتی و خانگی

انتظار نمی‌رود، اما گاهی اوقات افراد در سنین کم نیز مشکلاتی در خصوص ورم پا را تجربه می‌کنند. علت ورم پا در جوانی، به عوامل مختلفی بستگی دارد و بسته به هر یک نیز می‌توان از روش درمانی موثری، کمک گرفت. در این مطلب از نی مارکت، با ما همراه باشید تا نگاهی به علت ورم پا در جوانان و نوجوانان بیندازیم و به درمان خانگی و قرص مناسب آن، بپردازیم.

ورم پا نشانه چیست

ورم پا نماینگر عدم کارکرد مناسب یک یا چند تا از ارگان ها و سیستم های بدن است. در حالی که ورم خفیف پس از یک روز کاری امری طبیعی و عادی است؛ اما ورم های شدید می توانند نشان دهنده آسیب های جدی کلیوی، کبدی و یا قلبی و عروقی باشند. بسته به اینکه علائم این ورم چیست بهتر می توان تشخیص داد که علت ورم چیست و به صورت هدفمند درمان موثری را برای آن در نظر گرفت.

ورم پای خفیف

ایستادن طولانی مدت بر روی پا به علت فعالیت های روزانه موجب ایجاد ادمی خفیف بر روی پا به علت احتباس مایعات در مچ پا می شود. عموما این ورم همراه با درد نیست و با کمی استراحت بهبود می یابد. این ورم عموما در پایان روز زمانی که فرد قصد دارد در خانه استراحت کند مشخص می شود.

درمان

برای درمان ورم پای خفیف بالانگه داشتن پا، انجام تمرینات ورزشی و کاهش مصرف نمک بهترین موارد توصیه شده هستند.

بالا نگه داشتن پا

بالاتر نگه داشتن پا از قسمت قلب، بازگشت وریدی را بهبود می بخشد، تورم را تسکین می دهد و از تجمع مایعات جلوگیری می کند. نارسایی خفیف وریدی و ادم وضعیتی مفید می توانند عامل این ورم باشند. توصیه می شود 3 بار در روز پاهای خود را به مدت 20 تا 30 دقیقه بالا بیاورید.

کاهش مصرف نمک

مصرف نمک احتباس مایعات و فشار اسمزی را افزایش می دهد و کاهش مصرف این ماده معدنی می تواند تا حد بسیاری ورم پا را کاهش دهد. هنگام نارسایی قلبی، کلیه و کبد این فشار اسمزی افزایش می یابد و رژیم کم سدیم می تواند به شکل موثری ورم و درد های مچ پا را کاهش دهد.

ورم پای نیمه شدید

ادمی در پا که دائما وجود داشته باشد و با استراحت کاهش نیابد و با درد و تغییر رنگ در پوست همراه باشد ورم نیمه شدید است. نارسایی وریدی، مشکلات لنف، بیماری قلبی یا نارسایی کلیه از مهمترین عواملی هستند که می توانند موجب ورم پای نیمه شدید شوند.

درمان

برای ورم پای نیمه شدید که درد و یا کمی بی حسی در مچ پا وجود دارد استفاده از  مدرها و داروهای ضد انعقادی برای کاهش درد و تورم توصیه می شود.

قرص هیدروکلروتیازید

دیورتیک خفیفی مانند هیدروکلروتیازید دفع سدیم و آب را افزایش می دهد و ادم خفیف تا متوسط مچ پا ​​را تسکین می دهد. برای فشار خون بالا و احتباس مایعات نشان داده شده است که هیدروکلروتیازید 25 میلی گرم در روز یک انتخاب بسیار مناسب است.

قرص ریواروکسابان

استفاده از یک قرص ضد انعقاد ریواروکسابان از ایجاد لخته در رگ ها جلوگیری  و ترومبوز ورید عمقی و خطر آمبولی را کاهش و تا حد بسیاری ورم های مچ پا را کاهش می دهد. در صورتی که ریواروکسابان در دسترس نباشد می توان از انوکساپارین یا هپارین نیز استفاده نمود.

ورم پای شدید

ورمهای شدید مچ پا می توانند تا ران و شکم گسترش بیابند و پس از اینکه با انگشت به ورم فشار وارد شود خیلی دیر به حالت اولیه خود بازگردند. این نوع ورم با درد شدید و تغییر رنگ واضحی در مچ پا همراه است. این نوع ورم فعالیت های روزانه بیمار را سخت کرده و وی در زمان استراحت نیز درد شدیدی را ممکن است که گزارش دهد. نارسایی قلبی، ترومبوز وریدی یا نارسایی های پیشرفته می توانند از مهمترین عوامل ایجاد کننده ورم و درد باشند.

درمان

هنگامی که ورم پا شدید است و این ورم به بخش های دیگر نیز گسترش یافته است، نشان می‌دهد که عامل جدی پشت آن است. بسته به اینکه مشکل ایجاد کننده ورم چیست می توان از دیورتیک های قوی، دیالیز و پیوند های کبدی استفاده نمود.

قرص فوروسماید

برای ورم شدید بهتر است که از یک داروی مدر قوی به نام فوروسماید استفاده کرد. این دارو مایعات احتباس شده را به شکل فوری از بین می برد. این دارو برای ورم های ناشی از نارسایی قلبی، سیروز و سندرم نفروتیک نیز توصیه می شود. پیشنهاد می شود که یک قرص فوروزماید برای کاهش ورم پا مصرف شود.

دیالیز

عدم کارکرد مناسب کلیه ها از مهمترین عوامل ایجاد کننده ادم در مچ پا هستند. بهترین جایگزین عملکرد کلیه در مرحله نارسایی کلیه دیالیز می باشد. این درمان خون را فیلتر می کند، سموم و مایعات اضافی را از بین می برد و بسته به شرایط بیمار می تواند درد و ورم ناشی از آن را کاهش دهد.

انواع ورم مچ پا در افراد مختلف

ورم مچ پا، ممکن است در نوجوانان یا سالمندان، شکل بگیرد. البته همان طور که انتظار می‌رود، دلیل ورم مچ پا، در هر یک از این ردیف‌های سنی، تا حدودی متفاوت است.

علت ورم پا در نوجوانان

ورم پا در نوجوانان ممکن است ناشی از عوامل مختلفی باشد، از جمله:

1. آسیب: ضربه یا آسیب به پا
2. عفونت: عفونت‌هایی مانند سلولیت یا ترومبوز ورید عمقی
3. آلرژی: واکنش‌های آلرژیک به غذاها، داروها یا نیش حشرات
4. نارسایی وریدی: گردش خون ضعیف در وریدها و جمع شدن مایعات در پاها
5. شرایط التهابی: شرایطی مانند آرتریت یا لوپوس منجر به التهاب در مفاصل
6. مشکلات قلبی یا کلیوی: نارسایی قلبی یا بیماری کلیوی
7. 7. تغییرات هورمونی: نوسانات هورمونی در دوران بلوغ
8. چاقی: اضافه وزن و فشار به پاها
9. عوارض جانبی دارو: برخی از داروها، می‌توانند باعث احتباس مایعات به عنوان یک عارضه جانبی شوند.

اگر نوجوانی ورم مداوم یا شدید پا را تجربه کرد، مهم است که برای ارزیابی و مدیریت مناسب از یک پزشک متخصص، مشاوره پزشکی دریافت کنید.

علت ورم پا در سالمندان

ورم پا در افراد مسن، به عوامل مختلفی بستگی دارد. در اینجا چند دلیل متداول برای ورم پا در افراد مسن آورده شده است:

1. نارسایی وریدی: نارسایی وریدی، زمانی اتفاق می‌افتد که وریدهای پا در بازگشت خون به قلب مشکل دارند. این می‌تواند منجر به تجمع مایع در پاها و تورم شود، به خصوص پس از نشستن یا ایستادن طولانی مدت.
2. ادم محیطی: این وضعیتی است که در آن مایع در بافت‌ها تجمع می‌یابد و منجر به تورم می‌شود. این می‌تواند ناشی از مسائلی مانند نارسایی قلبی، بیماری کلیوی، بیماری کبد یا نارسایی مزمن وریدی باشد.
3. ترومبوز ورید عمقی (DVT): این یک لخته خون است که در یک سیاهرگ عمیق، اغلب در پاها ایجاد می‌شود. DVT، در بسیاری از مواقع باعث تورم، درد و سایر عوارض می‌شود. در صورت مشکوک بودن به DVT ضروری است که فوراً به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید.
4. لنف ادم: این وضعیتی است که در آن سیستم لنفاوی مختل می‌شود و منجر به تجمع مایع در بافت‌ها و تورم می‌شود. این ممکن است در اثر جراحی، پرتودرمانی، عفونت یا عوامل دیگر ایجاد شود.
5. عوارض جانبی دارو: برخی داروها مانند مسدود کننده‌های کانال کلسیم، به عنوان یک عارضه جانبی باعث تورم پا می‌شوند.
6. آرتریت: شرایط التهابی مانند آرتریت، می‌تواند باعث تورم مفاصل شود که ممکن است به بافت‌های اطراف پاها گسترش یابد.
7. 7. بیماری شریانی محیطی (PAD): PAD وضعیتی است که در آن شریان‌های باریک جریان خون را به اندام‌ها کاهش می‌دهند که منجر به علائمی مانند درد پا، گرفتگی و تورم می‌شود.
8. عفونت یا آسیب: عفونت یا آسیب به پاها نیز می‌تواند باعث تورم، قرمزی و درد شود.

برای افراد مسنی که ورم پا را تجربه می‌کنند، بسیار مهم است که برای تشخیص مناسب و درمان مناسب با یک پزشک، مشورت کنند.

بیشتر بخوانید : قرص کلسیم برای زانو درد خوبه؟

علت ورم مچ پای چپ

تورم و درد در مچ پای چپ می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، از آسیب‌های جزئی تا شرایط زمینه‌ای جدی‌تر. در اینجا چند علت متداول تورم مچ پای چپ همراه با درد آورده شده است:

1. پیچ خوردگی: پیچ خوردگی مچ پا یکی از شایع‌ترین علل درد و تورم مچ پا است. آنها زمانی رخ می‌دهند که رباط‌های نگهدارنده مچ پا کشیده یا پاره می‌شوند، معمولاً به دلیل یک حرکت پیچشی.
2. شکستگی: شکستگی استخوان در مچ پا می‌تواند منجر به درد، تورم و دشواری در تحمل وزن روی مچ پا آسیب دیده شود.
3. تاندونیت: التهاب تاندون‌های اطراف مچ پا، مانند تاندونیت آشیل یا تاندونیت پرونئال، می‌تواند باعث درد و تورم شود.
4. آرتریت: شرایطی مانند استئوآرتریت یا آرتریت روماتوئید، باعث التهاب در مفصل مچ پا شده که منجر به درد، سفتی و تورم می‌شود.
5. نقرس: نقرس نوعی آرتریت است که در اثر تجمع کریستال‌های اسید اوریک در مفاصل از جمله مچ پا ایجاد می‌شود که منجر به درد و تورم ناگهانی و شدید خواهد شد.
6. عفونت: عفونت در مفصل مچ پا یا بافت اطراف آن، مانند سلولیت، می‌تواند باعث تورم، قرمزی، درد و گرما در ناحیه آسیب دیده شود.
7. بورسیت: التهاب بورس‌ها (کیسه‌های کوچک پر از مایع) در اطراف مفصل مچ پا، می‌تواند باعث درد و تورم شود.
8. بیماری شریان محیطی (PAD): کاهش جریان خون در پاها و پاها به دلیل PAD، می‌تواند باعث درد، تورم و گرفتگی در مچ پا و پا شود.

اگر ورم مداوم یا شدید مچ پای چپ همراه با درد را تجربه می‌کنید، ضروری است که برای تشخیص و درمان مناسب با پزشک مشورت کنید. پزشک ممکن است معاینه فیزیکی انجام دهد، آزمایش‌های تصویربرداری مانند اشعه ایکس یا اسکن MRI را سفارش داده و درمان مناسب را بر اساس علت زمینه‌ای توصیه کند.

دلیل ورم مچ پا در بارداری

در دوران بارداری، تورم مچ پا که به عنوان ادم نیز شناخته می‌شود، به دلیل تغییرات فیزیولوژیکی مختلف در بدن یک اتفاق رایج است. دلایل تورم مچ پا در بارداری عبارتند از:

1. تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی، به ویژه افزایش سطح پروژسترون، می‌تواند منجر به احتباس سدیم و آب در بدن شود و به احتباس مایعات و تورم در مچ پا و پا کمک کند.
2. 2. افزایش حجم خون: در دوران بارداری، بدن خون بیشتری برای حمایت از جنین در حال رشد، جفت و بافت‌های مادر تولید می‌کند. این افزایش حجم خون، به وریدها فشار وارد کرده و منجر به نشت مایع به بافت‌های اطراف و ایجاد تورم در مچ پا می‌شود.
3. 3. فشار رحم: همانطور که رحم رشد می‌کند، به سیاهرگ بزرگی که خون را از قسمت پایینی بدن به قلب باز می‌گرداند، فشار وارد می‌کند. این فشار می‌تواند گردش خون مناسب را مختل کند و به احتباس مایعات در اندام تحتانی از جمله مچ پا، منجر شود.
4. جاذبه و احتباس مایعات: به دلیل نیروی گرانش، مایع ممکن است در قسمت‌های پایینی بدن مانند مچ پا و پا جمع شود، به خصوص هنگامی که یک زن باردار برای مدت طولانی می‌ایستد یا می‌نشیند.
5. پره اکلامپسی: در برخی موارد، تورم مچ پا در بارداری ممکن است نشانه پره اکلامپسی باشد، یک بیماری جدی که با فشار خون بالا و پروتئین در ادرار مشخص می‌شود. پره اکلامپسی نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد، زیرا می‌تواند هم برای مادر و هم برای جنین مضر باشد.
6. گردش خون ضعیف: کاهش گردش خون در اندام تحتانی به دلیل فشار رحم در حال رشد یا تغییرات رگ‌های خونی در دوران بارداری، ممکن است به احتباس مایعات و تورم در مچ پا، منجر شود. برای کمک به کاهش تورم مچ پا در دوران بارداری، بهتر است که زنان نکات زیر را امتحان کنند:

– هنگام نشستن یا دراز کشیدن پاها و پاها را بالا بیاورید تا تورم کاهش یابد.

– کفش‌های راحت بپوشید و از جوراب یا جوراب‌های تنگ پرهیز کنید.

– هیدراته بمانید و یک رژیم غذایی متعادل با سدیم کم داشته باشید تا به تنظیم احتباس مایعات کمک کنید.

– ورزش منظم و ملایم را برای تقویت گردش خون انجام دهید.

– اگر تورم شدید، ناگهانی یا همراه با علائم دیگری مانند سردرد، تغییرات بینایی یا درد شکم است، با پزشک مشورت کنید.

تورم مچ پا یک علامت شایع و معمولاً خوش خیم در دوران بارداری است، اما در صورت وجود نگرانی در مورد شدت یا علائم مرتبط، نظارت دقیق بر آن و مشاوره پزشکی ضروری است.

درمان مچ پا در طب سنتی

در سیستم‌های طب سنتی مختلف، تورم مچ پا را می‌توان از طریق لنز عدم تعادل در انرژی یا نوسانات بدن مشاهده کرد. در اینجا چند دیدگاه در مورد علل ورم مچ پا در طب سنتی آورده شده است:

1. طبق گفته آیورودا، تورم یا ادم مچ پا، می‌تواند با عدم تعادل واتا دوشا، که بر حرکت و گردش خون در بدن حاکم است، مرتبط باشد. عدم تعادل واتا، در بسیاری از مواقع منجر به گردش خون ضعیف، احتباس مایعات و تجمع سموم در بدن خواهد شد. عوامل مختلفی مانند رژیم غذایی نامناسب، سبک زندگی کم تحرک، یا قرار گرفتن در معرض محیط‌های سرد و بادخیز، می‌توانند به عدم تعادل واتا و تورم مچ پا کمک کنند.
2. در طب سنتی چینی، تورم مچ پا ممکن است به اختلال در جریان Qi (انرژی حیاتی) و گردش خون در بدن نسبت داده شود. شرایطی مانند رطوبت یا رکود Qi می‌تواند منجر به احتباس مایعات و ادم در مچ پا شود. پزشکان TCM ممکن است از روش‌هایی مانند طب سوزنی، داروهای گیاهی، تنظیم رژیم غذایی و تغییرات سبک زندگی برای متعادل کردن انرژی بدن و رسیدگی به علل زمینه‌ای تورم مچ پا استفاده کنند.
3. همین طور در طب سنتی یونانی، تورم مچ پا ممکن است با عدم تعادل در الکترولیت بدن، به ویژه وجود بیش از حد “صفرا” (صفرا زرد) یا “بلغم” (بلغم) مرتبط باشد. عدم تعادل در این الکترولیت‌ها، می‌تواند منجر به شرایط التهابی و احتباس مایعات در بدن از جمله مچ پا شود. پزشکان Unani ممکن است داروهای گیاهی، اصلاح رژیم غذایی و تغییر سبک زندگی را برای بازگرداندن تعادل بدن و کاهش تورم مچ پا توصیه کنند.

در سیستم‌های طب سنتی، رویکردهای درمانی تورم مچ پا اغلب بر بازگرداندن تعادل به انرژی یا سطح الکترولیت طبیعی بدن، تقویت گردش خون، حمایت از فرآیندهای سم‌زدایی طبیعی بدن، و رسیدگی به عدم تعادل یا انسدادهای زمینه‌ای که به تورم کمک می‌کنند، تمرکز دارند. مهم است که با پزشکان واجد شرایط طب سنتی برای ارزیابی شخصی و توصیه‌های درمانی متناسب با نیازهای فردی مشورت کنید.

درمان خانگی ورم مچ

اگر بدون هیچ آسیب جدی یا بیماری زمینه‌ای، ورم مچ پا را تجربه می‌کنید، چند درمان خانگی وجود دارد که می‌توانید برای کاهش تورم و تسکین آن امتحان کنید. در اینجا چند نکته وجود دارد:

1. استراحت: از فعالیت‌هایی که ممکن است تورم را بدتر کنند، اجتناب کنید و سعی کنید تا حد امکان به مچ پاهای خود استراحت دهید.
2. ارتفاع: مچ پاهای خود را بالاتر از سطح قلب قرار دهید تا به کاهش تورم کمک شود.
3. کمپرس یخ: یک کیسه یخ یا کمپرس سرد را به مدت حدود 15 تا 20 دقیقه هر بار چند بار در روز روی ناحیه متورم قرار دهید. این می‌تواند به کاهش التهاب و تورم کمک کند.
4. . فشرده سازی: استفاده از بانداژ فشاری یا مچ بند را برای حمایت و کمک به کاهش تورم در نظر بگیرید.
5. . مسکن‌های بدون نسخه: اگر درد یا ناراحتی همراه دارید، می‌توانید از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن برای کمک به درد و التهاب استفاده کنید.
6. تمرینات ملایم: هنگامی که تورم اولیه کاهش یافت، تمرینات با دامنه حرکتی ملایم و کشش، می‌تواند به بهبود انعطاف پذیری و کاهش سفتی کمک کند. مراقب باشید بیش از حد به خودتان فشار نیاورید.
7.  رژیم غذایی سالم: حفظ یک رژیم غذایی کم سدیم، می‌تواند به جلوگیری از احتباس آب اضافی در بدن شما کمک کند که میزان تورم را کاهش خواهد داد.

8. هیدراته بمانید: برای کمک به دفع سموم و کاهش احتباس مایعات، مقدار کافی آب در طول روز بنوشید.

اگر تورم ادامه یابد، بدتر شود یا با درد شدید، بی‌حسی، سوزن سوزن شدن یا علائم نگران‌کننده دیگر همراه باشد، ضروری است که از یک پزشک متخصص کمک بگیرید و به دنبال مشاوره پزشکی باشید.

در صورتی که در کنار ورم مچ پا از زانو درد هم رنج می برید؛ می توانید از زانوبند زاپیامکس استفاده کنید که یک زانوبند طبی و درمانی است.

سوالات متداول

علل رایج تورم مچ پا چیست؟

تورم مچ پا می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله آسیب، التهاب، تجمع بیش از حد مایعات (ادم)، گردش خون ضعیف، نارسایی وریدی، مشکلات قلبی، مشکلات کلیوی و برخی داروها باشد.

چه زمانی باید برای ورم مچ پا به دنبال کمک پزشکی باشم؟

اگر تورم شدید، ناگهانی یا همراه با درد، گرما، قرمزی یا سایر علائم نگران کننده است، توصیه می‌شود به دنبال کمک پزشکی باشید. اگر تورم برای مدت طولانی بدون بهبودی ادامه یابد یا اگر علائم عفونت وجود داشته باشد، مهم است که با یک متخصص مشورت کنید.

تورم مچ پا چگونه تشخیص داده می‌شود؟

یک پزشک متخصص ممکن است معاینه فیزیکی انجام دهد، سابقه پزشکی را بررسی کند و آزمایش‌هایی مانند آزمایش خون، سونوگرافی، MRI یا اشعه ایکس را برای تعیین علت اصلی تورم مچ پا تجویز کند.

گزینه های درمانی برای ورم مچ پا چیست؟

درمان ورم مچ پا بستگی به علت زمینه‌ای دارد. این ممکن است شامل استراحت، بالا بردن ارتفاع، فشرده سازی، داروهایی مانند دیورتیک‌ها، داروهای ضد التهابی، تغییر شیوه زندگی، فیزیوتراپی یا در موارد شدید، مداخله جراحی باشد.